आजकाल तुम्ही  तुमच्या सोयीनुसार पासपोर्ट अर्ज ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन भरू शकता. आयसीआर स्कॅनर हे फॉर्म वाचतात आणि ते चुकीच्या पद्धतीने भरल्यास अर्ज नाकारतात.

नंतर कोणतीही गैरसोय टाळण्यासाठी पासपोर्ट अर्ज कसा भरावा हे जाणून घेण्यासाठी पुढे वाचा.

जर होय, तर संबंधित तपशीलांसह पासपोर्ट अर्ज ऑनलाइन आणि ऑफलाइन कसा भरावा याचा सारांश खालील विभागात दिला आहे:

1. आवश्यक सेवा

ऑनलाइन पासपोर्ट अर्जात उपलब्ध असलेल्या खालील जागांमध्ये माहिती निवडा किंवा एंटर करा:

अर्जाचा हेतू: पासपोर्टचे पुनर्मुद्रण किंवा नवीन पासपोर्ट

पुनर्मुद्रणाच्या बाबतीत, त्याची कारणे द्या:

• पासपोर्ट पुस्तिकेतील पाने संपणे 

• पासपोर्टची वैधता 3 वर्षांच्या आत संपुष्टात आली किंवा संपायला आली आहे

• पासपोर्टची वैधता 3 वर्षांपूर्वी किंवा त्याहून अधिक काळापूर्वी संपली 

• खराब झालेला पासपोर्ट

• पासपोर्ट हरवला आहे. 

• विद्यमान वैयक्तिक माहितीमध्ये बदल 

जर तुम्ही शेवटचा पर्याय निवडला असेल तर त्याची कारणे द्या

• दिसणे

• नाव आणि आडनाव

• जन्म तारीख 

• सही

• पत्ता

• जोडीदाराचे नाव

• इसीआर हटवणे

• इतर कारणे

• अर्जाचा प्रकार: तत्काळ किंवा सामान्य 

• पासपोर्ट पुस्तिकेचा प्रकार: 60 किंवा 36 पाने

• आवश्यक पासपोर्टची वैधता (15-18 वर्षे वयोगटातील अल्पवयीन मुलांसाठी): 10 वर्षे किंवा 18 वर्षापर्यंत निवडा. सामान्यत:पासपोर्टची वैधता प्रौढांसाठी जारी केल्याच्या तारखेपासून 10 वर्षे असते आणि ती पुनर्मुद्रण केले जाऊ शकते. अल्पवयीन मुलाच्या अर्जदारासाठी पासपोर्ट 5 वर्षांसाठी किंवा त्यांचे वय 18 वर्षे होईपर्यंत, यापैकी जे आधी असेल तोपर्यंत वैध आहे.

2. अर्जदारांचा तपशील

पासपोर्ट अर्ज फॉर्ममध्ये उपलब्ध खालीलपैकी प्रत्येक क्षेत्रात संबंधित तपशील एंटर करा:

• नाव 

• इतर कोणत्या नावाने ओळखले जात असल्यास (होय तर पुरवणी फॉर्मच्या कॉलम 1 मध्ये तपशील द्या)

• तुमचे नाव कधी बदलले आहे का (होय तर पुरवणी फॉर्मच्या कॉलम 2 मध्ये तपशील द्या)

• जन्म तारीख

• जन्मस्थान (शहर, निमशहर किंवा गाव), देश, जिल्हा आणि राज्याच्या तपशीलासह

जर तुमचा जन्म 15.08.1947 पूर्वी बांगलादेश किंवा पाकिस्तानात झाला असेल तर 'अनडिवायडेड इंडिया' असा उल्लेख करा.

• वैवाहिक स्थिती

• लिंग

• भारतीय नागरिकत्व

•  मतदार ओळखपत्र आणि पॅन कार्डचा तपशील 

• रोजगार प्रकार: तुमच्या रोजगाराची स्थिती व्हेरिफिकेशनसाठी योग्य पर्याय निवडा: 

• सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम किंवा पीएसयू

• सरकार

• स्वयंरोजगार

• खासगी

• वैधानिक संस्था

• गृहिणी

• नोकरी नाही

• विद्यार्थी

• सेवानिवृत्त-खाजगी सेवा

• सेवानिवृत्त सरकारी कर्मचारी

•  FICCI, ASSOCHAM आणि CII चे सदस्य असलेल्या कंपन्यांचे मालक, संचालक आणि भागीदार

• इतर

• जर तुम्ही एखाद्या वैधानिक संस्था, पीएसयू आणि सरकारमध्ये कार्यरत असाल तर त्या संस्थेचे नाव द्या.

• पालक (अल्पवयीन मुलांच्या अर्जदारांसाठी लागू) किंवा जोडीदार सरकारी नोकर असल्यास निर्दिष्ट करा.

याशिवाय इतर माहिती या कॉलमखाली भरा:

• शैक्षणिक पात्रता 

• नॉन-इसीआर श्रेणीसाठी पात्र असल्यास 

• दिसणारी विशिष्ट खूण

• आधार क्रमांक

3. कुटुंबातील सदस्यांचा तपशील

खालील क्षेत्रातील तपशील निर्दिष्ट करा:

• वडिलांचे आणि आईचे नाव

• कायदेशीर पालकाचे नाव

• जोडीदाराचे नाव

अल्पवयीन अर्जदारांच्या बाबतीत, खालील संबंधित तपशील एंटर करा:

पालकांचा पासपोर्ट तपशील: खालील गोष्टींचा समावेश करा:

• वडील किंवा कायदेशीर पालकांची फाइल किंवा पासपोर्ट क्रमांक 

• भारतीय नागरिकत्व  नसल्यास वडील किंवा कायदेशीर पालकाचे नागरिकत्व

• आई किंवा कायदेशीर पालकाची फाइल किंवा पासपोर्ट क्रमांक 

• भारतीय नागरिकत्व नसल्यास आई किंवा कायदेशीर पालकाचे नागरिकत्व 

4. सध्याच्या निवासी पत्त्याचा तपशील

या प्रत्येक क्षेत्रातील संबंधित तपशील एंटर करा:

• घरा क्रमांक आणि रस्त्याचे नाव 

• शहर, निमशहर किंवा गावाचा तपशील 

• जिल्हा, राज्य किंवा केंद्रशासित प्रदेश, पोलिस स्टेशन आणि पिन कोडचा तपशील

• संपर्क क्रमांक आणि इमेल आयडी

• कायमस्वरूपी पत्ता सध्याच्या निवासी पत्त्यासारखा आहे की नाही हे स्पष्ट करा. 'नाही' निवडल्यास पुरवणी स्वरूपात कॉलम 4 मधील माहिती द्या.

5. अर्जदारांचा आपत्कालीन संपर्क तपशील

खाली नमूद केलेले तपशील सबमिट करा:

• नाव आणि निवासी पत्ता (तुमच्या सध्याच्या पत्त्यासारखा नसल्यास निवासी पत्ता निर्दिष्ट करा)

• संपर्क क्रमांक आणि इमेल आयडी

6. मागील पासपोर्ट किंवा अर्जाचा तपशील

खालीलसाठी माहिती प्रदान करा:

• पासपोर्ट किंवा ओळख प्रमाणपत्र क्रमांक

• जारी करणे आणि मुदत संपण्याची तारीख

• जिथून जारी केले ते ठिकाण 

• तुम्ही पासपोर्टसाठी अर्ज केला आहे आणि तो जारी झालेला नाही. जर तुम्ही 'हो' निवडत असाल तर फाइल नंबर, अर्जाचे वर्ष आणि महिना आणि पासपोर्ट कार्यालयाचे नाव द्या जिथे आपण अर्ज केला आहे.

• जर तुमच्याकडे डिप्लोमॅटिक पासपोर्ट असेल किंवा असेल तर पुरवणी फॉर्मच्या कॉलम 6 मध्ये माहिती सबमिट करा.

7. इतर तपशील

खालील गोष्टींसाठी संबंधित तपशील एंटर करा:

• तुमच्याविरोधात फौजदारी कारवाई प्रलंबित असल्यास

• जर तुम्हाला भारतीय न्यायालयाने दोषी ठरवले असेल तर

• तुम्हाला पासपोर्ट घेण्यास नकार देण्यात आला आहे

• जर तुम्ही परदेशी नागरिकत्वासाठी अर्ज केला असेल किंवा तुम्हाला बहाल केले असेल तर

• तुम्ही आपत्कालीन प्रमाणपत्रावर भारतात परत आले असल्यास 

8. भरावयाच्या फीचा तपशील

खालील गोष्टींचा तपशील नमूद करा:

• फीची रक्कम

• डिमांड ड्राफ्टद्वारे फी भरल्यास डीडी जारी तारीख, क्रमांक, मुदत संपण्याची तारीख, बँकेचे नाव आणि शाखा सबमिट करा 

9. संलग्नक

योग्यरित्या भरलेल्या अर्जासोबत मतदार ओळखपत्र आणि आधार कार्ड यासारखी संबंधित कागदपत्रे जोडावीत किंवा सबमिट करावीत.

10. स्वयं-घोषणा

ऑफलाइन आणि ऑनलाइन पासपोर्ट अर्ज भरून पूर्ण करण्यासाठी तुमची स्वाक्षरी करा किंवा अंगठ्याचा ठसा उमटवा, आणि ठिकाण, तारीख, महिना व वर्ष घाला.

पासपोर्ट अर्ज भरताना कोणतीही गैरसोय टाळण्यासाठी सूचनांचे काळजीपूर्वक पालन करा:

• पासपोर्ट अर्ज ऑफलाइन भरण्यासाठी कॅपिटल अक्षरांचा वापर करा. 

• स्टँडर्ड फॉन्ट वापरा. 

• निळ्या किंवा काळ्या बॉलपॉइंट पेनने लिहा.

• गोंधळ टाळण्यासाठी स्पष्ट लेखन करा.

• जेथे तुम्हाला एक किंवा अधिक पर्याय निवडण्याची आवश्यकता आहे तेथे 'क्रॉस' मार्क करा. उदाहरणार्थ, जर तुमचे लिंग स्त्री असेल तर बॉक्सला स्त्री पर्यायाच्या बाजूला क्रॉसने चिन्हांकित करा.

• बॉक्समध्ये टिक मार्क किंवा ठिपके टाकू नका.

• बॉक्सना स्पर्श न करता बॉक्सच्या सीमांच्या आतमध्ये माहिती भरा.

• प्रत्येक शब्द पूर्ण झाल्यानंतर, एक बॉक्स रिकामा ठेवा.

• दिलेल्या बॉक्सच्या बाहेर तपशील नमूद करू नका.

• जर तुम्ही काही चुकीचे तपशील नमूद केले असतील तर शब्द किंवा वर्णाला काट मारा.

• पासपोर्ट अर्जावर खाडाखोड करू नका किंवा त्याची घडी करू नका.

• जर हा पर्याय तुम्हाला समर्पक वाटत नसेल तर 'लागू नाही' असा उल्लेख करू नका. ते बॉक्स किंवा कॉलम्स रिकामे ठेवा.

जर तुम्ही जिल्हा पासपोर्ट सेल, नागरिक सेवा केंद्र किंवा अधिकृत स्पीड पोस्ट सेंटर येथे पासपोर्ट अर्जाचे फॉरमॅट सादर करीत असाल तर अर्जावर तुमचा फोटो चिकटवताना सूचनांचे काळजीपूर्वक अनुसरण करा:

• 4.5 सेंटीमीटर लांबी आणि 3.5 सेंटीमीटर रुंदी असलेला एक रंगीत पासपोर्ट आकाराचा फोटो चिकटवा.

• फोटोच्या पार्श्वभूमीचा रंग पांढरा असावा आणि तुमच्या कपड्यांचा रंग गडद असावा. 

• अर्जात दिलेल्या बॉक्समध्ये फोटो फिट करावा.

• तुमचा चेहरा तटस्थ भावाने आणि डोळे उघडे ठेवून छायाचित्रात दिसला पाहिजे, तर तुमच्या डोक्याची स्थिती मध्यभागी असावी आणि चेहऱ्याच्या कडा आणि कान दिसतील याची खात्री करावी. 

• फोटोत रंगीत किंवा गडद चष्मा असेल तर तो स्वीकारला जाणार नाही.

• संगणक मुद्रित छायाचित्रे स्वीकारली जात नाहीत, तसेच उच्च दर्जाच्या फोटो पेपरवर छापलेली छायाचित्रे ग्राह्य धरली जातात. 

• केसांमुळे डोळे झाकलेले असू नयेत. 

• चष्म्यावरील चकाकी चालत नाही.

• खराब झालेले फोटो स्वीकारले जात नाहीत.

• केवळ धार्मिक कारणासाठी डोके झाकण्याची परवानगी आहे.

• तुमच्या चेहऱ्यावर किंवा फोटोच्या पार्श्वभूमीमध्ये सावली असू नये.

• ग्रुप फोटोंमधून काढलेली छायाचित्रे ग्राह्य धरली जात नाहीत.

• चिकटवलेल्या फोटोवर तुमची स्वाक्षरी करू नका.

टीप: पासपोर्ट सेवा केंद्रात अर्ज सादर केल्यास तुम्हाला फोटो सादर करण्याची आवश्यकता नाही.

त्यामुळे, आता तुम्हाला पासपोर्ट अर्ज कसा भरावा हे माहित झाले आहे. याची माहिती घेतल्यास कोणत्याही त्रासाशिवाय अर्ज भरण्याची कार्यपद्धत सुलभ होईल.