होम लोन हे सुरक्षित कर्जाचा एक प्रकार आहे, जेथे एखादी व्यक्ती घर खरेदी किंवा बांधण्याच्या उद्देशाने बँक किंवा वित्तीय संस्थेकडून पैसे घेते. हे एक सुरक्षित कर्ज असल्याने, कर्जाची रक्कम व्याजासह परत मिळेपर्यंत सावकारांना कर्जाविरूद्ध काही प्रकारचे तारण (जसे की मालमत्ता गहाण ठेवणे किंवा डीड ठेवणे) आवश्यक असेल.

अशा कर्जांना मंजुरी देताना, बँका सहसा एखाद्या व्यक्तीची क्रेडिट योग्यता किंवा कर्ज घेतलेल्या पैशांची वेळेवर परतफेड करण्याची क्षमता निर्धारित करण्यासाठी त्याचा क्रेडिट स्कोअर तपासतात.    

एखाद्या व्यक्तीचा क्रेडिट स्कोअर, ज्याला CIBIL स्कोर म्हणूनही ओळखले जाते, हा 300 आणि 900 मधील तीन-अंकी क्रमांक असतो जो चार परवानाधारक क्रेडिट ब्युरो (TransUnion CIBIL, Experian, CRIF High Mark आणि Equifax) द्वारे एखाद्या व्यक्तीच्या क्रेडिट इतिहासाचा वापर करून गणना केली जाते.

होम लोन अर्जावर प्रक्रिया करायची की नाही हे ठरवण्यासाठी बँका या स्कोअरचा वापर करतात. क्रेडिट ब्युरो तुमचा क्रेडिट इतिहास डेटा संकलित करतात - पेमेंट इतिहास, विद्यमान कर्ज, क्रेडिट वापरासह. तुम्ही होम लोन अर्ज करता तेव्हा बँका हा डेटा (क्रेडिट स्कोअर आणि क्रेडिट रिपोर्टद्वारे) मिळवतील.

तुमचा क्रेडिट स्कोअर कमी असला तरीही तुम्ही होम लोन मिळवू शकता. किंवा तुमचा कोणताही क्रेडिट इतिहास नसला तरीही (तुमचा स्कोअर NH/NA म्हणून नोंदवला जातो कारण तुमच्याकडे यापूर्वी कोणतेही कर्ज/क्रेडिट कार्ड नव्हते). 

सामान्यतः, होम लोन अर्ज करण्यापूर्वी तुम्ही तुमचा क्रेडिट स्कोअर सुधारण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. परंतु, हे शक्य नसल्यास, तुम्ही खालीलपैकी एक प्रयत्न करू शकता:

• दुसरा सावकार शोधा: आणखी एक सावकार शोधा जो तुम्हाला जास्त व्याजदराने होम लोन देऊ शकेल.

• सह-अर्जदार/जामीनदार मिळवा: सह-अर्जदार किंवा जामीनदारासह कर्जासाठी अर्ज करा, जसे की कुटुंबातील जवळचा सदस्य, ज्याचा क्रेडिट स्कोअर चांगला आहे. यामुळे तुमची पात्रता सुधारू शकते.

• ऑफर संपार्श्विक: काही सावकार तुम्हाला काही प्रकारच्या संपार्श्विकांवर कर्ज देऊ शकतात, जसे की सोने, शेअर्स, मालमत्ता, मुदत ठेवी इ.

• स्थिर उत्पन्न आणि बँक शिल्लक सिद्ध करा: स्थिर उत्पन्न आणि चांगली बँक शिल्लक असणे हे सावकारांना खात्री देऊ शकते की तुम्ही मासिक कर्जाच्या हप्त्या भरण्यास मदत करू शकता.

• कमी झालेल्या कर्जाच्या रकमेची निवड करा: तुम्ही होम लोनाच्या कमी रकमेची आणि जास्त डाउन पेमेंटची विनंती करू शकता ज्यामुळे कर्जदाराला कमी धोका असतो.

तथापि, लक्षात ठेवा की कर्ज मंजूरी सहसा इतर अनेक घटकांवर अवलंबून असते आणि तुमचा क्रेडिट स्कोअर कमी असल्यास या पद्धती कदाचित मंजुरीची खात्री करणार नाहीत.

जर तुमचा कर्जासाठी अर्ज नाकारला गेला असेल, तर कर्जासाठी पुन्हा अर्ज करण्यापूर्वी तुमचा क्रेडिट स्कोअर सुधारण्याचा प्रयत्न करा. दुसऱ्या सावकाराकडे कर्जासाठी ताबडतोब अर्ज केल्याने तुमचा स्कोअर आणखी कमी होईल.

चांगला स्कोअर असणे खूप फायदेशीर ठरू शकते आणि बँका तुम्हाला कर्ज देतील याची खात्री देण्यात मदत करा. तर, तुमचा क्रेडिट स्कोअर सुधारण्याचे काही मार्ग येथे आहेत:

• तुमचा क्रेडिट स्कोअर पुरेसा चांगला असल्याची खात्री करण्यासाठी त्याचा मागोवा ठेवा.

• तुमचा क्रेडिट रिपोर्ट नियमितपणे तपासा जेणेकरून तुम्ही कोणत्याही चुका शोधू शकाल आणि कोणत्याही त्रुटी सुधारू शकाल.

• तुमची कोणतीही थकबाकी किंवा डिफॉल्ट देयके असल्यास, ते शक्य तितक्या लवकर निकाली काढा.

• तुमची क्रेडिट बिले आणि EMI वेळेवर भरण्याचे लक्षात ठेवा. जर तुम्हाला वाटत असेल की तुम्ही विसरलात तर स्मरणपत्रे सेट करा किंवा ऑटो-डेबिटची निवड करा.

• कर्जाचे जामीनदार होण्याचे टाळा. कर्जदाराने देयके चुकवल्यास, त्याचा तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर परिणाम होईल आणि तुम्ही त्यांच्या वतीने कर्ज भरू शकता.

• तुमच्या क्रेडिट मर्यादेच्या 30% पेक्षा कमी न वापरण्याचा प्रयत्न करा, जेणेकरून तुम्ही क्रेडिटवर विसंबून आहात असे पाहिले जाणार नाही.

• कमी कालावधीत अनेक नवीन क्रेडिट कार्ड, कर्ज इत्यादींसाठी अर्ज करू नका. यामध्ये क्रेडिट कार्ड, कर्ज इत्यादींसाठी अर्ज करणे समाविष्ट आहे.