క్రెడిట్ స్కోరు అనేది బ్యాంకులు మరియు ఇతర రుణ సంస్థల ద్వారా ఒక వ్యక్తి యొక్క "క్రెడిట్ యోగ్యత" (లేదా అప్పులు వంటి లోన్స్ వంటి వాటిని తిరిగి చెల్లించే సామర్థ్యాన్ని) లెక్కించడానికి ఉపయోగించే సంఖ్య. ఇది సాధారణంగా 300-900 మధ్య ఉన్న సంఖ్యతో చిత్రీకరించబడుతుంది, ఇది వారి రీపేమెంట్ చరిత్ర, లోన్ చరిత్ర మరియు మరిన్నింటిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. 

భారతదేశంలో, నాలుగు లైసెన్స్ పొందిన క్రెడిట్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరోలు ఉన్నాయి - ట్రాన్స్‌యూనియన్ సిబిల్, ఎక్స్‌పీరియన్, సిఆర్‌ఐఎఫ్ (CRIF) హై మార్క్ మరియు ఈక్విఫాక్స్.

చెడ్డ లేదా తక్కువ క్రెడిట్ స్కోర్ కలిగి ఉండటం అనేక విధాలుగా ప్రభావితం అవుతుంది. వీటిలో ఇవి ఉంటాయి:

• క్రెడిట్ దరఖాస్తులు తిరస్కరించబడుతున్నాయి: మీకు తక్కువ క్రెడిట్ స్కోరు మరియు క్రెడిట్ నిర్వహణ సరిగా లేని చరిత్ర ఉన్నట్లయితే బ్యాంకులు మరియు ఇతర రుణదాతలు మీ క్రెడిట్ దరఖాస్తులను తిరస్కరించే అవకాశం ఉంది.

• రుణాలు పొందడంలో ఇబ్బంది: పేలవమైన క్రెడిట్‌తో, రుణదాతలు మీరు వాటిని డిఫాల్ట్ చేయరని ఖచ్చితంగా చెప్పలేరు, ఇది రుణాల కోసం ఆమోదం పొందడం కష్టతరం లేదా అసాధ్యం చేస్తుంది.

• అధిక-వడ్డీ రేట్లు: మీకు తక్కువ క్రెడిట్ స్కోర్ ఉన్నందున, మీరు అధిక రిస్క్‌గా పరిగణించబడతారు మరియు మీ రుణాలపై మీకు అధిక వడ్డీ రేట్లు విధించబడతాయి.

చెడ్డ క్రెడిట్ ఉన్నవారు క్రెడిట్ పొందడంలో అనేక ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటారు మరియు అధిక వడ్డీ రేట్లు మరియు ఇతర ప్రత్యామ్నాయ మరియు ఖరీదైన ఫైనాన్సింగ్ ఎంపికలను ఎంచుకోవలసి వస్తుంది.

మీ క్రెడిట్ స్కోరును లెక్కించడంలో పాత్ర పోషించని అనేక అంశాలు కూడా ఉన్నాయి. వీటిలో ఇవి ఉంటాయి:

• మీ ఖాతా బ్యాలెన్స్, పెట్టుబడులు మరియు ఏదైనా డెబిట్ కార్డు వినియోగం.

• మీ ఆదాయం, వృత్తి, యజమాని లేదా ఉపాధి చరిత్ర (కొంతమంది రుణదాతలు ఇప్పటికీ ఈ సమాచారాన్ని పరిగణించవచ్చు).

• మీ వయస్సు, వైవాహిక స్థితి, విద్యా స్థాయి, జాతీయత, మతం, మీరు ఎక్కడ నివసిస్తున్నారు మరియు ఇతర జనాభా కారకాలు.

• అద్దె, లేదా ఫోన్, విద్యుత్, నీరు మరియు ఇంటర్నెట్ బిల్లులు వంటి వినియోగం బిల్లుల చెల్లింపు.

• క్రెడిట్ నిరాకరించబడింది లేదా లోన్ లేదా క్రెడిట్ కార్డ్ అప్లికేషన్ ల కోసం తిరస్కరించబడింది.

• మృదువైన విచారణలు, మీరు మీ స్వంత క్రెడిట్ నివేదికను తనిఖీ చేసినప్పుడు లేదా ఇతరుల విచారణలు (మీ బ్యాంక్ మీ క్రెడిట్ ఖాతాల సమీక్షలను నిర్వహించడం వంటివి).

మీ క్రెడిట్ స్కోర్‌ను ప్రభావితం చేసే కారకాలు మీకు తెలిసిన తర్వాత, మీ క్రెడిట్ స్కోరుపై ఎలాంటి చర్యలు ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపుతాయనే విషయాన్ని మీరు నిర్ధారించగలరు. వాటిలో కొన్ని క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

• చెల్లింపులను కోల్పోవడం లేదా డిఫాల్ట్ చేయడం – క్రెడిట్ బిల్లులు, లోన్‌లు మరియు ఈఎంఐలపై ఏవైనా తప్పిపోయిన లేదా డిఫాల్ట్ చేసిన చెల్లింపులు మీ క్రెడిట్ స్కోర్‌ను దెబ్బతీస్తాయి. అదనంగా, మీ చెల్లింపు ఎంత ఆలస్యం అయితే, మీ స్కోర్ అంత ఎక్కువగా దెబ్బతింటుంది.

• మీరు చెల్లించాల్సిన మొత్తం - తనఖాలు, క్రెడిట్ కార్డ్ బ్యాలెన్స్‌లు, కార్ లోన్‌లు, హోం లోన్‌లు మొదలైన వాటితో సహా మీరు చెల్లించాల్సిన మొత్తం మొత్తం మీ స్కోర్‌పై ప్రభావం చూపుతుంది. ఇది ఎంత ఎక్కువగా ఉంటే, మీ స్కోర్ తక్కువగా ఉండవచ్చు.

• మీ క్రెడిట్ పరిమితిని ఎక్కువగా ఉపయోగించడం - ఆదర్శవంతంగా, మీరు మీ క్రెడిట్ వినియోగాన్ని 30% లోపు ఉంచడానికి ప్రయత్నించాలి. మీరు మీ క్రెడిట్ పరిమితిలో 30% మాత్రమే ఉపయోగించాలని దీని అర్థం, ఎక్కువ ఉపయోగించడం వలన మీరు క్రెడిట్‌పై ఎక్కువగా ఆధారపడుతున్నారని సూచిస్తుంది.

• తక్కువ సమయంలో చాలా క్రెడిట్ కోసం అప్లై చేయడం - మీరు కొత్త క్రెడిట్ కోసం దరఖాస్తు చేసినప్పుడు, మీ క్రెడిట్ నివేదికపై కఠినమైన విచారణ నమోదు చేయబడుతుంది, ఇది రెండు సంవత్సరాల పాటు ఫైల్‌లో ఉంటుంది. తక్కువ వ్యవధిలో చాలా ఎక్కువ విచారణలు మీరు చెడ్డ ఆర్థిక స్థితిలో ఉన్నారని మరియు మీ స్కోర్‌ను తగ్గించవచ్చని చూపిస్తుంది.

• మీ క్రెడిట్ రిపోర్ట్‌లోని తప్పులను విస్మరించడం - మీ క్రెడిట్ రిపోర్ట్‌లోని లోపాలు మీ స్వంత తప్పు లేకుండా మీ స్కోర్‌ను తగ్గించగలవు, కాబట్టి మీ క్రెడిట్ స్కోర్‌ను క్రమం తప్పకుండా పర్యవేక్షించడానికి ప్రయత్నించండి మరియు నివేదించండి.

మీ క్రెడిట్ స్కోర్రు ఎందుకు కష్టపడుతుందో తెలుసుకోవడం, మీ క్రెడిట్ స్కోరును మెరుగుపరచడం చాలా సులభం. దీనికి కొంత సమయం మరియు కృషి పట్టవచ్చు, కానీ మీ క్రెడిట్ స్కోర్ 700 కంటే ఎక్కువ పొందడానికి మీరు తీసుకోవలసిన కొన్ని దశలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:

• మీ క్రెడిట్ నివేదికను క్రమం తప్పకుండా సమీక్షించండి, తద్వారా మీరు ఏవైనా తప్పులను సరిదిద్దవచ్చు.

• మీ క్రెడిట్ కార్డ్ బిల్లులు, లోన్‌లు మరియు ఈఎంఐలను సకాలంలో చెల్లించండి.

• మీకు ఏవైనా బకాయి చెల్లింపులు ఉంటే, వీలైనంత త్వరగా వాటిని పూర్తి చేయండి.

• మీ క్రెడిట్ పరిమితిని ఎక్కువగా ఉపయోగించవద్దు; మీ క్రెడిట్ వినియోగాన్ని 30% లోపల ఉంచడానికి ప్రయత్నించండి (మీ క్రెడిట్ పరిమితి ₹10,000 అయితే, ₹3,000 కంటే ఎక్కువ ఉపయోగించకుండా ప్రయత్నించండి).

• బహుళ రుణాలు లేదా క్రెడిట్ కార్డుల కోసం అప్లై చేయడం వంటి ఏదైనా కొత్త క్రెడిట్ అభ్యర్థనను, ముఖ్యంగా తక్కువ వ్యవధిలో, పరిమితం చేయండి.

• ఇది ఖచ్చితంగా అవసరమైతే తప్ప, మీ పాత క్రెడిట్ కార్డుర్డ్‌లను రద్దు చేయకండి, పాతకా ర్డ్‌లు మీరు మీ బిల్లులను సకాలంలో చెల్లిస్తున్నట్లు రుణదాతలకు హామీ ఇస్తాయి.

క్రెడిట్ చరిత్ర లేదు మరియు క్రెడిట్ స్కోరు లేదు అంటే మీకు చెడ్డ క్రెడిట్ ఉందని కాదు, మంచి క్రెడిట్ స్కోరును నిర్మించడం కష్టతరం చేస్తుంది.

మీరు ఎప్పుడూ క్రెడిట్ కార్డుని ఉపయోగించకపోతే లేదా మీరు ఎప్పుడూ లోన్ తీసుకోకపోతే, మీకు క్రెడిట్ చరిత్ర ఉండదు. ఎందుకంటే చాలా క్రెడిట్ స్కోరింగ్ మోడల్‌లు మీ స్కోర్‌ని నిర్ణయించడానికి ఈ క్రెడిట్ రిపోర్ట్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. అందువల్ల, ఈ సమాచారం లేకపోతే, వారు స్కోర్ లేదా నివేదికను సృష్టించలేరు. 

అటువంటి పరిస్థితులలో, క్రెడిట్ బిల్డింగ్ ప్రారంభించడానికి మీరు ఏమి చేయవచ్చు:

• సురక్షితమైన క్రెడిట్ కార్డ్‌ని పొందండి - మీరు మీ బకాయిలను క్రమం తప్పకుండా చెల్లించే చోటే సురక్షిత క్రెడిట్ కార్డ్. మీకు ఇప్పటికే ఖాతా ఉన్న బ్యాంక్‌లో ఫిక్స్‌డ్ డిపాజిట్‌కి వ్యతిరేకంగా ఒకదాన్ని తీసుకోవడానికి ప్రయత్నించండి. క్రెడిట్ కార్డ్ కోసం అప్లై చేయడానికి మీరు నిర్వహించాల్సిన కనీస డిపాజిట్ మొత్తాన్ని మీ బ్యాంక్ సెట్ చేస్తుంది.

• మీరు సకాలంలో బిల్లులను తిరిగి చెల్లించగలరని నిర్ధారించుకోండి - మంచి క్రెడిట్ చరిత్రను నిర్మించడానికి, మీరు తప్పనిసరిగా మీ బకాయిలన్నింటినీ క్రమ వ్యవధిలో తిరిగి చెల్లించగలగాలి.

• మీ క్రెడిట్ కార్డు వినియోగాన్ని పర్యవేక్షించండి - మీ క్రెడిట్ ప్రవర్తన క్రెడిట్ బ్యూరోలకు నివేదించబడుతుంది కాబట్టి, మీరు మీ క్రెడిట్‌ని ఎలా ఉపయోగిస్తున్నారో పర్యవేక్షించండి.

• వేరొకరి క్రెడిట్ కార్డులో అధీకృత వినియోగదారు అవ్వండి - మీరు కుటుంబ సభ్యుల క్రెడిట్ కార్డులో అధీకృత వినియోగదారుగా జోడించబడడాన్ని కూడా ఎంచుకోవచ్చు. మీరు ఈ ప్రాథమిక కార్డ్ హోల్డర్ ఖాతాకు కార్డ్ జోడించబడి ఉండవచ్చు మరియు బిల్లులు సకాలంలో చెల్లించబడతాయని నిర్ధారించడానికి వారు బాధ్యత వహిస్తారు. ఈ వినియోగం మీ క్రెడిట్ చరిత్రను ప్రారంభించడంలో సహాయపడుతుంది.

• గ్యారెంటర్/సహ-దరఖాస్తుదారుడితో లోన్ కోసం దరఖాస్తు చేసుకోండి - మీకు లోన్ అవసరం అయితే మీకు ఇంకా క్రెడిట్ హిస్టరీ లేకపోతే, గ్యారెంటర్ లేదా కో-అప్లికెంట్‌తో క్రెడిట్ కోసం అప్లై చేసుకోండి. లోన్ రెండు క్రెడిట్ నివేదికలలో కనిపిస్తుంది కాబట్టి ఇది మీ క్రెడిట్ రికార్డ్‌ను బలోపేతం చేయడంలో సహాయపడుతుంది. అయితే, డిఫాల్ట్‌లు మీ క్రెడిట్ స్కోరును మాత్రమే కాకుండా ఇతర పక్షాన్ని కూడా ప్రభావితం చేయగలవు కాబట్టి, తిరిగి చెల్లింపు విషయంలో బాధ్యత వహించాలని గుర్తుంచుకోండి.