टॅक्स हा प्रत्येक बिझिनेसचा इंटिग्रल भाग आहे. त्यामुळे सर्व टॅक्स पे केल्यानंतर आपल्याकडे किती पैसा शिल्लक राहतो, याचे मूल्यमापन करण्यासाठी भारत सरकारने टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट (पीएटी) सुरू केले आहे. खाजगी लिमिटेड, पब्लिक लिमिटेड, सरकारी मालकीच्या, खाजगी मालकीच्या कंपन्यांसह संस्थांच्या भागधारकांनी टॅक्स भरल्यानंतर त्यांच्याकडे शिल्लक असलेली ही नफ्याची रक्कम आहे.

आपण पीएटी बद्दल सर्व जाणून घेऊ इच्छित आहात आणि आपल्या बिझिनेस मध्ये ते टिकवून ठेवू इच्छित आहात? मग, हा लेख आपल्याला या उपायाचे सर्व फायदे, तोटे आणि महत्त्व याबद्दल मार्गदर्शन करेल!

भारतीय बिझिनेस अॅक्टनुसार प्रत्येक बिझिनेस युनिटला वार्षिक इन्कम टॅक्स पे करणे मॅनडेटरी आहे. टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट म्हणजे इन्कम टॅक्स डीडक्ट केल्यानंतर बिझिनेसचे इन्कम होय. हे बऱ्याचदा एखाद्या कंपनीने केलेल्या नफ्याची अंतिम रक्कम आणि रिटर्न तयार करण्याची सर्वोत्तम क्षमता म्हणून पाहिले जाते. पीएटी मध्ये ऑपरेटिंग इन्कम आणि इंटरेस्ट इन्कमसह इतर [स्रोत]ांमधून मिळणारे इन्कम समाविष्ट आहे.

इनवेस्टर्स सहसा एखाद्या संस्थेच्या पीएटी वर बारकाईने लक्ष ठेवतात जेणेकरून कालांतराने त्याच्या चेंजचे विश्लेषण केले जाईल. म्हणूनच, हे मूल्यांकन सूचक म्हणून कार्य करते, ज्याचा परिणाम कंपनीच्या शेअरच्या किंमतीवर देखील होतो. अशा प्रकारे, जर आपल्याला आश्चर्य वाटत असेल की, "टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट म्हणजे काय?", तर ही अंतिम रक्कम आहे जी एखादी संस्था आपले सर्व टॅक्स आणि लायबिलिटी भरल्यानंतर आपल्याकडे ठेवते आणि त्याचे राहिलेली कमाई म्हणून भागधारकांमध्ये वितरित करते.

टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट ही अशी रक्कम आहे जी एखादी संस्था आणि त्याचे भागधारक स्वतः साठी वापरू शकतात. या संदर्भात आपण ही संकल्पना त्याच्या खालील वैशिष्ट्यांसह अधिक समजून घेऊ शकता.

• पीएटी कॉर्पोरेशनच्या खऱ्या नफ्याचे प्रतिनिधित्व टॅक्सते आणि त्याच्या भागधारकांद्वारे इनवेस्टर्सच्या निर्णयांसाठी सर्वोत्तम पॅरामीटर मानले जाते.
• पीएटी हा कंपनीच्या टिकवून ठेवलेल्या इन्कम मध्ये वाढ किंवा डेप्रीसीएशन पाहण्यासाठी एक आवश्यक आर्थिक उपाय आहे.
• पीएटी सामान्यत: एखाद्या संस्थेद्वारे लाभांश देण्यासाठी वापरली जाते किंवा रीइन्वेस्टसाठी कंपनीत ठेवले जाते.
• हे एखाद्या संस्थेच्या महसुलाचे नफ्यात रूपांतर करण्याच्या क्षमतेचे मोजमाप करते.
• लोक बऱ्याचदा मार्जिन विश्लेषणासाठी याचा वापर करतात, विशेषत: उद्योगातील कंपन्यांची तुलना करताना.
• इनवेस्टर्स एखाद्या कंपनीची पीएटी मोजून नफा कमावण्याची क्षमता ठरवतात.
• कंपन्यांना त्यांच्या कॉस्टवर नियंत्रण ठेवण्याची आवश्यकता आहे की नाही हे समजून घेण्यासाठी त्यांच्या पीएटी चा वापर करू शकतात.
• हे इनवेस्टर्सना नेट प्रॉफिट मार्जिन निश्चित करण्यास मदत करते जे दर्शविते की एखाद्या कंपनीने एकूण महसूल किंवा विक्रीच्या प्रत्येक रुपयातून किती नफा कमावला आहे.
• पीएटी कंपनीची हेल्थ दर्शवते. वाढता पीएटी चांगल्या बिझिनेसच्या शक्यता आणि संधी दर्शवितो.

संस्थेच्या वाढीचे आणि क्षमतेचे विश्लेषण करण्यासाठी टॅक्स नंतर नेट प्रॉफिट ही संकल्पना महत्त्वाची आहे. हे एम्प्लॉयर्सना अंतर्गत आणि बाह्य मॅनेजमेंटसह आर्थिक डेटा प्रदान करते जे कंपनीच्या आर्थिक घडामोडींच्या संदर्भात कंपनीची कामगिरी दर्शविते. हे आधीच एक व्हेरिएबल, टॅक्सची रक्कम रेड्युस करते, कंपनी मालक त्यांच्या कंपनीच्या टेक-होम नफ्यावर लक्ष देऊ शकतात आणि त्यात सुधारणा करण्याचा प्रयत्न करू शकतात.

जर एखादी कंपनी अशा उद्योगात कार्यरत असेल ज्यामुळे बऱ्यापैकी टॅक्स फायदा मिळतो, तर त्याचे निव्वळ इन्कम वाढण्यास मदत होईल. तथापि, जर उद्योगाला प्रतिकूल टॅक्स सवलतींचा सामना करावा लागत असेल तर साहजिकच कंपनीचे नेट इन्कम कमी होईल. पीएटी चे कॅलक्युलेशन केल्यानंतर, कंपनी मालक आधीच अस्तित्वात असलेल्या टॅक्स लॉझ काहीही असो इतर कंपन्यांच्या कामकाजाची तुलना करू शकतात.

शिवाय, टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट हा एक आर्थिक सूचक आहे जो इनवेस्टर्सना त्यांच्या इन्वेस्टमेंटच्या निर्णयांचे विश्लेषण करण्यास देखील मदत करतो. उच्च पीएटी रेशीओ एखाद्या कंपनीची उच्च कार्यक्षमता दर्शविते तर कमी पीएटी उलट दर्शविते. जर त्यांनी विशिष्ट कंपन्यांच्या पीएटी चे कॅलक्युलेशन आणि तपासणी केली तर ते त्यांना त्याच्या आर्थिक क्षमतेचे संपूर्ण चित्र स्पष्ट होईल. हे कमी होऊ लागल्यास इनवेस्टरला त्यात इन्वेस्टमेंट सुरू ठेवायची की नाही याचा निर्णय घ्यावा लागेल.

आता आपल्याला टॅक्स नंतर प्रॉफिटचा उद्देश आणि क्षमता माहित आहे, आपण आपल्या कंपनीमध्ये ते लागू करण्यासाठी या उपायाचे खालील फायदे तपासले पाहिजेत.

• पीएटी कॉर्पोरेट बॅलंस शीट मध्ये रिटेन केलेली कमाई जोडून स्टॉकहोल्डर इक्विटी आणि स्टॉक मूल्य वाढवते.
• शेअरच्या किमतीत वाढ झाल्याने कंपन्यांना इनवेस्टर्सना आकर्षित करण्यास मदत होते.
• पीएटी मुळे कंपन्यांमध्ये लीक्वीडिटी वाढते, ज्यामुळे आपत्कालीन परिस्थितीसाठी फंड उपलब्ध होतो आणि लोन न घेता कंपनीला सरव्हायव्ह करण्यास मदत करते.
• इनवेस्टर्स एखाद्या कंपनीच्या रिटेन केलेल्या कमाईबद्दल अधिक जाणून घेतात, तेव्हा ते त्याच्या वाढीसाठी फंडिंग मध्ये जास्त रस घेऊ शकतात.

टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट बहुतेक बिझिनेससाठी आणि त्यांच्या भविष्यातील वाढीसाठी उपयुक्त ठरू शकतो, परंतु या बाबतीत त्याचे तोटे देखील विचारात घेतले पाहिजेत.

• केवळ विद्यमान नफ्याच्या वाढीच्या रेटवर अवलंबून राहण्यापेक्षा लोन घेताना इंटरेस्ट रेट्स कंपन्यांसाठी अधिक फायदेशीर ठरतात.
• शिवाय, शेअरचे मूल्य वाढविण्यासाठी नफ्याची रीइन्वेस्ट करण्यापेक्षा भागधारक जास्त लाभांश मिळविणे पसंत करतात.
• पीएटी चे कॅलक्युलेशन केवळ कंपनीतील नफ्याच्या केस मध्ये केले जाते. तोटा झाल्यास टॅक्स शून्य आहे. त्यामुळे सततच्या तोट्यात कंपनी व्यवहार्य नसते.
• टॅक्सचा रेट वाढवला तर पीएटी रेड्यूस होतो. यामुळे भागधारकांसाठी कमीत कमी रक्कम तसेच रिजर्व आणि सरप्लस शिल्लक राहतो.

आपण पाहू शकता, कंपन्यांच्या आर्थिक नफा आणि क्षमतेचे विश्लेषण करण्यासाठी टॅक्स नंतरचे प्रॉफिट ही एक इसेंशियल गोष्ट आहे. त्याच्या कॅलक्युलेशन प्रोसेस मध्ये आपण पे केल्यानंतर सर्व टॅक्सेबल रक्कम वगळणे आवश्यक आहे. ही रक्कम राखणे आपल्याला भागधारकांसाठी आपल्या संस्थेच्या रिटेन केलेल्या कमाईचे विश्लेषण करण्यास मदत करते.