अलीकडील जागतिक आरोग्य सेवा संकटामुळे वाढत्या वैद्यकीय खर्चावर लक्षणीय बचत करण्यासाठी आरोग्यसेवा इन्शुरन्सवरील लोकांचे अवलंबन वाढले आहे. मात्र, नियमित हेल्थकेअर इन्शुरन्स प्रीमियम घेऊ शकत नसलेल्या व्यक्ती IT अ‍ॅक्टच्या सेक्शन 80DDB द्वारे त्यांच्या टॅक्स लायबिलिटीवर बचत करू शकतात. या अंतर्गत, तुम्ही तुमच्या किंवा तुमच्यावर डिपेंडंट असलेल्या वैद्यकीय एक्सपेन्सवर 80DDB डिडक्शनचा लाभ घेऊ शकता.

भारी ना?

तुम्हाला आता इन्कम टॅक्समध्ये 80DDB म्हणजे काय हे माहित आहे. चला तर मग आता यातील पात्रता, क्लेम प्रोसेस आणि इतर घटकांबद्दल समजूया जेणेकरुन तुम्हाला अजून चांगले समजेल.

सेक्शन 80DDB अंतर्गत टॅक्स फायद्यासाठी क्लेम करण्यासाठी पात्रतेसाठीचे निकष पहा -

• केवळ व्यक्ती आणि हिंदू अनडिव्हाइडेड फॅमिली (HUF) सेक्शन 80DDB साठी पात्र आहेत. आणि
• व्यक्ती किंवा HUF भारताचे नागरिक असणे आवश्यक आहे. अनिवासी व्यक्ती किंवा कॉर्पोरेट करदाते या सेक्शनअंतर्गत फायद्याचा क्लेम करू शकत नाहीत. आणि
• पात्र होण्यासाठी, तुम्ही टॅक्सपेअर असणे आवश्यक आहे आणि तुमच्या डिपेंडंटना झालेल्या आजाराच्या उपचारांसाठी तुम्ही वैद्यकीय खर्च केले पाहिजे.

या संदर्भात, डिपेंडंट म्हणजे:

• जर करदाता एक व्यक्ती असेल, तर डिपेंडंटमध्ये त्या व्यक्तीचा जोडीदार, मुले, भावंडे आणि पालक यांचा समावेश होतो.
• जर करदाता HUF असेल, तर हिंदू अनडिव्हाइडेड फॅमिलीतील कोणत्याही सदस्याला डिपेंडंट मानले जाऊ शकते.

[स्रोत]

खाली नमूद केलेल्या इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टच्या सेक्शन 80DDB अंतर्गत आजाराची यादी पहा -

न्यूरोलॉजिकल आजार

ही डिडक्शन 40% आणि त्याहून अधिक न्यूरोलॉजिकल अपंगत्व असलेल्या रुग्णांना कव्हर करते. या आजारांचा समावेश आहे -

• एटॅक्सिया
• पार्किन्सन डिसीज
• मोटर न्यूरॉन आजार
• डिमेंशिया
• हेमिबॅलिस्मस
• कोरिया
• डिस्टोनिया मस्क्युलरॉन डीफॉर्मन्स
• अ‍ॅफेसिया

इतर आजारांचा समावेश होतो

• गंभीर रिनल फेल्युअर
• घातक कॅन्सर
• थॅलेसेमिया
• हिमोफिलिया
• AIDS

[स्रोत]

80DDB अंतर्गत टॅक्स फायद्यासाठी क्लेम कसा करायचा यावर खालील पॉइंटर्स नोट करा:

80DDB डिडक्शनचा लाभ घेण्यापूर्वी विचार करण्यासारखे 3 घटक

तुम्ही टॅक्स डिडक्शनचा क्लेम करताना, प्रथम या पॉइंटर्सचा विचार करा:

• एक पात्र टॅक्सपेअर म्हणून, तुम्हाला वैद्यकीय प्रमाणपत्राची हार्ड कॉपी प्रदान करणे आवश्यक आहे. सरकारी दवाखान्यात किंवा सरकारने मान्यता दिलेल्या हॉस्पिटलमध्ये काम करणाऱ्या तज्ज्ञाकडून वैद्यकीय प्रमाणपत्र घ्या. प्रमाणपत्रात रुग्णाचे नाव आणि वय, आजाराचे स्वरूप आणि प्रमाणपत्र जारी करणार्‍या तज्ज्ञाचे नाव आणि रजिस्ट्रेशन नंबर यांसारखे डिटेल्स असले पाहिजेत.
• तुम्ही नमूद केलेल्या आजारासाठी पात्र वैद्यकीय उपचारावर खर्च केले आहे याची खात्री करा. या एक्सपेन्समध्ये वैद्यकीय व्यावसायिकांना दिलेली फी, निदान चाचण्यांची कॉस्ट, औषधे आणि उपचारांशी थेट संबंधित इतर खर्च यांचा समावेश असू शकतो. केलेल्या एक्सपेन्सच्या योग्य नोंदी आणि पावत्या ठेवा.
• तुम्ही डिपेंडंट कुटुंबातील सदस्यांसाठी डिडक्शनचा क्लेम करत असल्यास, ते इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टनुसार डिपेंडंट व्यक्तीच्या व्याख्येत येत असल्याची आधी खात्री करा.

1. वैद्यकीय प्रमाणपत्र

टॅक्सपेअर म्हणून, तुमच्या टॅक्स रिटर्न फाइलिंगला तुम्हाला अधिकृत वैद्यकीय व्यावसायिकाने जारी केलेले वैद्यकीय प्रमाणपत्र इन्कम टॅक्स डिपार्टमेंटकडे सादर करणे आवश्यक आहे. हे वैद्यकीय उपचार किंवा केलेल्या उपचारांचा पुरावा म्हणून काम करते.

तसेच, 2 गोष्टी लक्षात ठेवा:

• खाजगी रुग्णालयात उपचार घेत असलेली व्यक्ती

या केसमध्ये, तो/ती त्याच हॉस्पिटलमधून प्रमाणपत्र कलेक्ट करू शकतो. त्यामुळे आधी सांगितल्याप्रमाणे त्याला सरकारी रुग्णालयातून ते कलेक्ट करावे लागणार नाही.

• शासकीय रुग्णालयातून उपचार घेत असलेली व्यक्ती

त्याने/तिने पूर्णवेळ कार्यरत वैद्यकीय व्यावसायिकांकडून वैद्यकीय प्रमाणपत्र कलेक्ट केले पाहिजेत.

2. सेल्फ डिक्लरेशनचे दस्तऐवज

तुम्ही सेल्फ डिक्लरेशनचे प्रमाणपत्र प्रदर्शित करणे आवश्यक आहे. हे तुम्ही केलेल्या वैद्यकीय खर्चाचा पुरावा म्हणून काम करते. म्हणून, या दस्तऐवजात अपंग डिपेंडंटचे प्रशिक्षण आणि पुनर्वसन यासह सर्व वैद्यकीय खर्च समाविष्ट करणे आवश्यक आहे.

3. 80DDB फॉर्म

नवीन नियमानुसार, तुम्हाला प्रिस्क्रिप्शन आणि फॉर्म 10-1 सबमिट करण्याची गरज नाही. परंतु एखाद्या डिपेंडंट व्यक्तीला ऑटिझम आणि सेरेब्रल पाल्सी सारख्या अपंगत्वाचा त्रास होत असेल तर अश्या केसमध्ये हे गरजेचे आहे.

[स्रोत]

80DDB फॉर्म भरण्यासाठी पुढील स्टेप्स फॉलो करा:

• स्टेप 1 : रुग्णाचे नाव, पत्ता, वडिलांचे नाव भरा.
• स्टेप 2 : नाव आणि व्यक्तीचा पत्ता आणि ती व्यक्ती ज्याच्यावर अवलंबून आहे त्याच्याशी असलेले नाते लिहा.
• स्टेप 3 : आजाराचे नाव नमूद करा. तसेच, अपंगत्वाची व्याप्ती नमूद करा (उदाहरणार्थ, 40% किंवा अधिक).
• स्टेप 4 : वैद्यकीय प्रमाणपत्र देणाऱ्या डॉक्टरचे नाव, पत्ता, रजिस्ट्रेशन आणि पात्रता भरा. हॉस्पिटलचे नाव आणि पत्ता नमूद करा.
• स्टेप 5 : "वेरीफिकेशन" सेक्शन भरा. तसेच, फॉर्मवर तुमची आणि सरकारी रुग्णालयाच्या प्रमुखाची रीतसर साइन असावी. त्याने/तिने जनरल किंवा इंटर्नल मेडिसिनमध्ये पदव्युत्तर पदवी धारण केलेली असावी.

सध्याच्या आरोग्यसेवा संकटामुळे त्रस्त असलेल्या रुग्णांना मदत करण्यासाठी टॅक्स फायदे वाढवण्याचा सरकारचा प्लॅन आहे. त्यामुळे कोणत्याही त्रासाशिवाय 80DDB डिडक्शनचा लाभ घेण्यासाठी हे वरील पॉइंटर्स लक्षात ठेवा.