इन्कम टॅक्स अॅक्टचे सेक्शन 80 CCD
राष्ट्रीय पेन्शन स्कीम आणि अटल पेन्शन स्कीम ही आपली रिटायरमेंट आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित करण्यासाठी आदर्श इन्वेस्टमेंट साधने आहेत. या पॉलिसी अधिक फायदेशीर ठरतात ती म्हणजे इन्कम टॅक्स अॅक्टच्या सेक्शन 80 CCD अंतर्गत ₹50,000 किंवा त्यापेक्षा जास्त अतिरिक्त डीडक्शन सह आपण दोन्ही स्कीम्समधील आपल्या इन्वेस्टमेंटवर जास्तीत जास्त टॅक्स बचत करू शकता.
तथापि, या अॅक्ट मध्ये अनेक विभाग आणि वैशिष्ट्ये आहेत, ज्यामुळे बऱ्याच जणांना गोंधळात टाकते.
संपूर्ण प्रोसेस अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी स्क्रॉल करत रहा!
इन्कम टॅक्स अॅक्टच्या सेक्शन 80 CCD मधील कॅटेगरीझ
एकदा आपल्याला "80 CCD म्हणजे काय" बद्दल माहित झाल्यानंतर, त्याच्या 2 विभागांबद्दल जाणून घेऊया:
इन्कम टॅक्स अॅक्टचे सेक्शन 80 CCD (1) काय आहे?
80 CCD इन्कम टॅक्स अॅक्ट मधील हे उपसेक्शन एनपीएस मधील इन्वेस्टमेंटवरील टॅक्स डीडक्शन्स वर लक्ष केंद्रित करते.
आता, 80 CCD (1) च्या खालील तरतुदी लक्षात घ्या:
- कमाल डीडक्शन: आपल्या एकूण सॅलरीच्या 10% पर्यंत (बेसिक + महागाई भत्ता)
- स्वयंरोजगारासाठी: कमाल डीडक्शन लिमिट त्याच्या एकूण इन्कमच्या 20% पर्यंत वाढविण्यात आली आहे. संबंधित आर्थिक वर्षात जास्तीत जास्त डीडक्शनची लिमिट ₹1,50,000 आहे.
टीप : अटल पेन्शन स्कीमलाही अशीच डीडक्शन लिमिट लागू आहे.
- 80 CCD 1(B) मध्ये सुधारणा
2015 च्या सरकारी अर्थसंकल्पानुसार या यादीत 80 CCD 1(B)ची भर पडली आहे. येथे तुम्ही स्वयंरोजगारी करत असाल किंवा सॅलरीड असाल तर तुम्हाला ₹50,000 चे अतिरिक्त टॅक्स डीडक्शन मिळू शकते. मात्र, यामुळे 80 CCD डीडक्शनची लिमिट वाढवून ₹2,00,000 करण्यात आली.
इन्कम टॅक्स अॅक्ट अंतर्गत सेक्शन 80 CCD (2) काय आहे?
हा विभाग प्रामुख्याने पीपीएफ आणि ईपीएफ व्यतिरिक्त एनपीएस स्कीम मध्ये एम्प्लॉयरने केलेल्या योगदानाशी संबंधित आहे. एम्प्लॉयरच्या योगदानाची कमाल लिमिट आहे. हे कर्मचाऱ्याच्या योगदानापेक्षा जास्त किंवा कमी असू शकते. येथे केवळ सॅलरीड व्यक्तीच टॅक्स डीडक्शनचा फायदा घेण्यास पात्र आहेत. आपण सेक्शन 80 CCD (1) व्यतिरिक्त या कलमांतर्गत या डीडक्शनचा फायदा घेऊ शकता. एक कर्मचारी म्हणून, आपण क्लेम करू शकता अशी कमाल डीडक्शन येथे आहे:
जास्तीत जास्त डीडक्शन:
- कर्मचाऱ्याच्या सॅलरीच्या 10% पर्यंत (बेसिक + महागाई भत्ता) एम्प्लॉयरच्या योगदानाइतका असतो.
- केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यामध्ये सॅलरीवर (बेसिक सॅलरी+महागाई भत्ता) 14% टॅक्स डीडक्शन मिळते.
80CCD पात्रता: आपण टॅक्स डीडक्शनचा क्लेम करू शकता का?
टॅक्सपेअर्स म्हणून, एनपीएस मध्ये योगदान देण्यासाठी पात्रतेची आवश्यकता पूर्ण करण्याची खात्री करा:
- सिटिझनशिप: भारतीय आणि एनआरआय
- वयाची अट: 18 ते 65 वर्षे
- नोकरीची स्थिती: कोणतीही स्वयंरोजगार किंवा सॅलरीड व्यक्ती (खाजगी आणि सरकारी कर्मचारी). आपण आपल्या एम्प्लॉयरच्या योगदानावर टॅक्स डीडक्शनचा आनंद देखील घेऊ शकता.
- एचयूएफ: पात्र नाही
टीप: केवळ वैयक्तिक टॅक्सपेअर्सच 80 CCD अंतर्गत डीडक्शनचा क्लेम करू शकतात.
सेक्शन 80 CCD अंतर्गत जास्तीत जास्त डीडक्शन: किती बचत कराल?
एका उदाहरणाच्या साहाय्याने समजून घेणे सोपे करूया:
समजा तुमची मूळ सॅलरी ₹6,00,000 आहे. तुम्हाला आणखी ₹3,00,000 महागाई भत्ता मिळतो. आता 80 CCD कॅलक्युलेशन असे आहे:
मुळ इन्कम | ₹6,00,000 |
---|---|
महागई भत्ता | ₹3,00,000 |
80CCD अंतर्गत कमाल डिडक्शन | ₹1,50,000 |
80CCD 1(B) अंतर्गत कमाल डिडक्शन | ₹50,000 |
80CCD (2) अंतर्गत कमाल डिडक्शन | ₹90,000 |
एकूण डिडक्शन | ₹2,90,000 |
80CCD (2) च्या बाबतीत, बचत रेट आपल्या सॅलरीवर लागू असलेल्या इन्कम टॅक्स रेट्सवर अवलंबून असतो.
80CCD (2) कर्मचारी टॅक्स बचतीबद्दल वित्तीय तज्ञ काय म्हणतात?
एम्प्लॉयर कर्मचाऱ्याला फॉर्म-16 पुरवतो. यात एकूण सॅलरी आणि 80 CCD (2) डीडक्शन लिमिटसह सर्व डिटेल्स आहेत. कर्मचाऱ्याच्या खात्यात अतिरिक्त योगदान दिल्यास ते टॅक्सेबल असेल.
इन्कम टॅक्स अॅक्टचे 80 CCD: कोणत्या अटींकडे नीट लक्ष द्यावे लागेल
आपण विचारात घेणे आवश्यक असलेल्या खालील अटी आणि शर्तींवर एक नजर टाका:
- सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठी इन्कम टॅक्स अॅक्टचे 80 CCD मॅनडेटरी आहे. त्याचबरोबर खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांसाठी ही स्कीम ऐच्छिक आहे.
- जर आपल्याला एनपीएस मधून संचित फंड प्राप्त झाला असेल तर ती रक्कम निर्दिष्ट केल्याप्रमाणे नियमित टॅक्सेशन सिस्टमसाठी लागू आहे. हे निलंबित खात्यासाठी देखील लागू आहे.
- जमा झालेला कॉरपस अॅन्युइटी प्लॅनमध्ये पुन्हा गुंतविल्यास तुम्ही टॅक्स सूटचा आनंद घेऊ शकता. आपण आर्थिक वर्षाच्या शेवटी 80CCD अंतर्गत आपल्या इन्कम टॅक्स सूटचा क्लेम करू शकता. टॅक्स रिटर्न भरताना स्टेटमेंट ऑफ ट्रान्झॅक्शनसारखी संबंधित दस्तऐवज इन्कम टॅक्स विभागाकडे सादर करा.
बॉटम लाइन
इन्कम टॅक्स अॅक्टचे 80 CCD आपल्याला आपल्या टॅक्सेबल इन्कमवर भरीव डीडक्शनचा आनंद घेण्यास मदत करते. टॅक्सेशन सिस्टम दुरुस्तीच्या अधीन असल्याने थेट प्रोसेस मध्ये उतरण्यापूर्वी संशोधन करा.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
80 CCD आणि 80 CCC मध्ये काय डीफ्रंस आहे?
सेक्शन 10 (23ABB) अंतर्गत येणाऱ्या अॅन्यूटी आणि पेन्शन स्कीम्समधील योगदानावरील टॅक्स डीडक्शनसाठी 80CCC लागू आहे. याउलट, राष्ट्रीय पेन्शन स्कीम आणि अटल पेन्शन स्कीमवरील आपल्या इन्वेस्टमेंटवर 80 CCD लागू आहे.
आपण 80 सी आणि 80 CCD दोन्हीचा क्लेम करू शकता?
नाही. सेक्शन 80 CCD अंतर्गत डीडक्शनचा क्लेम पुन्हा 80C अंतर्गत करता येणार नाही.