डिजिट इन्शुरन्स करा

आयटीआर फाइलिंग न केल्यास काय दंड आहे?

इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंग केल्याने तुम्हाला अनेक फायदे मिळतात. मात्र, उशीरा पेमेंट केल्यामुळे इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टच्या विविध सेक्शनअंतर्गत विविध प्रकारचे दंड आकारले जातात.

विविध सेक्शनअंतर्गत आम्ही आयटीआरचे फाइलिंग न केल्याने कुठल्या प्रकारची लेट पेनल्टी लागू होईल याचे संकलन केले आहे. तुम्हाला कोणते अप्लाय होते आणि तुम्ही हे पेमेंट कसे क्लिअर करू शकता हे समजून घेण्यासाठी वाचन सुरू ठेवा.

आयटीआर फाइलिंग न केल्यास सेक्शनप्रमाणे दंड काय आहेत?

उशीरा आयटीआर फाइलिंग करण्याच्या अटींनुसार तुम्हाला विविध प्रकारच्या चार्जेसचा सामना करावा लागू शकतो. हे जाणून घेण्यासाठी खालील संदर्भ घ्या.

सेक्शन्स गुन्ह्याचे स्वरूप आकारला जाणारा दंड
सेक्शन 234F दिलेल्या ड्यू डेटनंतर आयटीआर फाइल करणे मूल्यांकन वर्षाच्या 31 डिसेंबरपूर्वी आयटीआर रीपोर्ट केल्यास ₹ 5000, आयटीआर 31 डिसेंबर नंतर परंतु अ‍ॅसेसमेंट इयरच्या 31 मार्चपूर्वी रीपोर्ट केल्यास ₹ 10,000. ज्यांचे उत्पन्न ₹ 5 लाखांपेक्षा जास्त आहे त्यांच्यासाठीच हे आहे. यापेक्षा कमी उत्पन्न असलेल्यांसाठी, दंड ₹ 1000 आहे.
सेक्शन 234A एखादी व्यक्ती ड्यू डेटच्या आत आयटीआर फाइल करण्यात अयशस्वी ठरली व आउटस्टॅन्डिंग अनपेड टॅक्स आहे प्रीस्क्राइब ड्यू डेटपासून दर महिन्याला 1% किंवा महिन्याच्या काही भागावर आउटस्टॅन्डिंग टॅक्स अमाऊंटवर इंटरेस्ट
सेक्शन 271H दिलेल्या ड्यू डेटमध्ये टीडीएस आणि TCS रिटर्न फाइल करायला अयशस्वी रु10,000-रु.1,00,000, सेक्शन 234E अंतर्गत उशीरा फाइलिंगसाठी दंडाव्यतिरिक्त, TDS/TCS भरेपर्यंत रु. 200/दिवस आहे.
सेक्शन 270A टॅक्सेबल इनकम असलेली व्यक्ती आयटीआर फाइल करण्यात अयशस्वी ठरते किंवा रिटर्नमध्ये त्याच्या उत्पन्नाचा अहवाल कमी करत असल्याचे आढळून येते एकूण टॅक्सच्या 50% देय उत्पन्नावर कोणतेही रिटर्न भरलेले नाही

वरील टेबलमध्ये नमूद केलेला प्रत्येक आयटीआर दंड अनेक अटींच्या अधीन आहे. यापैकी एक टॅक्सपेअरचा प्रकार आहे, ज्यावर अवलंबून अनेक सुधारणांचा विचार केला जाऊ शकतो.

[स्रोत 1]

[स्रोत 2]

[स्रोत 3]

[स्रोत 4]

इन्कम टॅक्स रिटर्न उशीरा किंवा नॉन-फाइलिंगबद्दल टॅक्सपेअरनुसार दंड काय आहे?

ड्यू डेटच्या आत इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंग न केल्याबद्दल टॅक्सपेअरच्या कॅटेगरी आणि त्यांच्या दंडांची यादी येथे आहे.

  • सॅलरीड व्यक्ती: येथे, व्यक्तींच्या 3 कॅटेगरीचा विचार केला जातो.
    • एकूण वार्षिक उत्पन्न ₹ 2.5 लाखांपेक्षा कमी: दंड नाही [शून्य रिटर्नसाठी आयटीआर दंड नाही]
    • एकूण वार्षिक उत्पन्न ₹ 5 लाखांपेक्षा कमी: जास्तीत जास्त दंड ₹ 1,000 पेक्षा अधिक असू शकत नाही
    • एकूण वार्षिक उत्पन्न ₹ 5 लाखांपेक्षा जास्त: ₹ 10,000 पर्यंत
  • कंपनीज: ₹ 10,000 पर्यंत
  • सेल्फ-एम्प्लॉइड असलेल्या व्यक्ती: ₹ 10,000 पर्यंत
  • ज्येष्ठ नागरिक: सेक्शन 234F अंतर्गत आयटीआर फाइलिंग न केल्याबद्दलचा दंड फक्त खालील निकष पूर्ण करणाऱ्या ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अ‍ॅप्लीकेबल आहे.
    • ₹ 3 लाखांपेक्षा जास्त वार्षिक उत्पन्न असलेले 60-80 वर्षे वयोगटातील.
    • ₹ 5 लाखांपेक्षा जास्त वार्षिक उत्पन्न असलेले 80 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे.

आता, असे बरेच लोक आहेत ज्यांची अ‍ॅन्यूअल सॅलरी टॅक्सेबल लिमिटपेक्षा जास्त नाही. जर तुम्ही त्यांच्यापैकी एक असाल, तर तुम्ही कदाचित विचार करत असाल की उशीरा आयटीआर फाइलिंग केल्याबद्दल दंडाचा तुमच्यावर कसा परिणाम होऊ शकतो. याचेही उत्तर आमच्याकडे आहे.

[स्रोत]

टॅक्सेबल लिमिटपेक्षा कमी उत्पन्न असलेल्या लोकांना देखील उशीरा आयटीआर दंड भरावा लागेल का?

साधारणपणे, इन्कम टॅक्स डिपार्टमेंट आयटीआर नॉन-फाइलिंग एक्झेम्प्शन लिमिटपेक्षा कमी टोटल ग्रॉस इनकम असलेल्या व्यक्ती आणि संस्थांवर कोणताही दंड आकारत नाही. मात्र, यूनियन बजेट 2019 ने इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टमध्ये AY 2020-21 पासून प्रभावी सुधारणा सादर केल्या आहेत, ज्यात टॅक्सेबल इनकम नसतानाही खालील अटी पूर्ण करणार्‍या टॅक्सपेअरना आयटीआर फाइलिंग करणे मॅनडेट आहे.

  • ज्यांनी 1 लाख रुपयांपेक्षा जास्त इलेक्ट्रिसिटी वापरासाठी खर्च केला आहे
  • फॉरेन ट्रॅव्हलवर रु.2 लाखांपेक्षा जास्त खर्च करणाऱ्या व्यक्ती
  • ज्यांच्या बँकेत एक किंवा अनेक चालू खात्यांमध्ये एकूण रु. 1 कोटींपेक्षा जास्त डिपॉझिट आहे
  • जे भारतीय रहिवासी आहेत परंतु त्यांना फॉरेनच्या अ‍ॅसेट्समधून इनकम मिळते.

इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टच्या अलीकडच्या अमेंडमेंटमध्ये समाविष्ट केलेल्या यापैकी कोणत्याही किंवा इतर अटींची तुम्ही पूर्तता करत असल्यास, तुम्हाला आयटीआर नॉन-फाइलिंगबद्दल प्रिस्क्राइब दंड भरावा लागेल. वर नमूद केल्याप्रमाणे, ज्यांना टॅक्सेबल ग्रॉस इनकम नाही त्यांनाही हे लागू होते.

आता तुम्हाला माहित आहे की कोणत्या अटींमुळे तुम्ही आयटीआर फाइल करण्यास जबाबदार आहात, तुम्ही प्रिस्क्राइब ड्यू डेटच्या आत रिटर्न फाइल केले नसल्यास तुम्हाला दंड भरण्याची प्रोसेस देखील माहित असणे आवश्यक आहे.

[स्रोत]

आयटीआर दंड कसा भरायचा?

तुम्ही तुमचा उशीरा आयटीआर फाइलिंग दंड ऑनलाइन आणि ऑफलाइन अशा दोन्ही प्रोसेसद्वारे क्लीअर करू शकता. इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंग न केल्यास तुमचा दंड भरण्याची प्रोसेस येथे आहे.

ऑनलाइन प्रोसेस

स्टेप 1: ऑफिशिअल इन्कम टॅक्स ई-फाइलिंग पोर्टलला भेट द्या.

स्टेप 2: लेफ्ट कॉलमला, “ई-पे टॅक्स” वर क्लिक करा.

स्टेप 3: तुम्हाला पेमेंट सुरू ठेवण्यासाठी एनएसडीएल वेबसाइटवर पुनर्निर्देशित करणे आवश्यक आहे असा संदेश डीस्प्ले करणारी एक नवीन विंडो दिसेल. "इतर बँकांसाठी protean [पूर्वी एनएसडीएल] टॅक्स पेमेंट पेजवर जाण्यासाठी येथे क्लिक करा" वर क्लिक करा.

स्टेप 4: आता, तुम्हाला एनएसडीएल च्या वेबसाइटवरील नवीन पेजवर रिडायरेक्ट केले जाईल, ज्यामध्ये “नॉन-टीडीएस/टीसीएस” अंतर्गत अनेक चालान पर्याय डीस्प्ले होतील. "चालान क्रमांक/ITNS 280" अंतर्गत "पुढे जा" वर क्लिक करा.

स्टेप 5: पुढील पेजवर तुम्हाला पेमेंट करण्यासाठी आवश्यक असलेला फॉर्म डीस्प्ले होईल.

स्टेप 6: तुम्ही वैयक्तिक टॅक्सपेअर म्हणून आयटीआर फाइलिंग न केल्याबद्दल दंड भरत असल्यास, "टॅक्स अ‍ॅप्लीकेबल" साठी "[0021] इन्कम टॅक्स [कंपन्यांच्या व्यतिरिक्त]" निवडा. पुढे, "पेमेंटचा प्रकार" अंतर्गत "[300] सेल्फ अ‍ॅसेसमेंट टॅक्स" निवडा आणि खाली स्क्रोल करा

स्टेप 7: आता, "नेट बँकिंग" आणि "डेबिट कार्ड" च्या पेमेंट मोडमधून एकाची निवड करा. दोन्ही बाबतीत, ड्रॉप-डाउन मेनूमधून बँक निवडा. तुमचे बँक खाते क्रमांक एंटर करा आणि योग्य अ‍ॅसेसमेंट इयर निवडा.

स्टेप 8: पुढे, फील्डमध्ये तुमच्या अ‍ॅड्रेसचे डिटेल्स, ईमेल आयडी आणि मोबाइल क्रमांक भरा. दिलेला सेक्युरिटी कोड एंटर करा आणि "प्रोसिड" वर क्लीक करा.

ऑफलाइन प्रोसेस

तुम्ही तुमची आयटीआर लेट फी ऑफलाइन देखील खालील स्टेपमध्ये भरू शकता.

स्टेप 1: इन्कम टॅक्स इंडियाच्या ऑफिशिअल वेबसाइटवर जा.

स्टेप 2: होमपेजवरील टॉप मेनूमधून "फॉर्म/डाउनलोड" निवडा. ड्रॉप-डाउन मेनूमधून "चालान्स" वर क्लिक करा.

स्टेप 3: पुढील पेजवर, तुम्हाला डाउनलोड करण्यायोग्य चालानाची सूची दिसेल. तुमच्या योग्यतेनुसार “ITNS-280” च्या बाजूला “PDF” आणि “फिलेबल फॉर्म” मधील कोणत्याही पर्यायावर क्लिक करा.

स्टेप 4: डाउनलोड केलेला फॉर्म खाली दिलेल्या प्रतिमेसारखा दिसेल.

तुम्ही हा फॉर्म डाउनलोड करू शकत नसल्यास तुमच्या जवळच्या बँकेच्या शाखेतूनही हा फॉर्म मिळवू शकता. हा फॉर्म अचूक डिटेल्ससह भरा. पुढे, संबंधित बँकेच्या काउंटरवर रीक्वायर दंडाच्या अमाऊंटसह फॉर्म सबमिट करा. तुम्ही कॅश किंवा चेकद्वारे पेमेंट करू शकता आणि पावती घेऊ शकता.

ही चालान पावती पेमेंटची पावती म्हणून काम करते आणि नंतर चलन वेरीफिकेशनसाठी वापरली जाऊ शकते. हे दस्तऐवज नसल्यामुळे तुमचा दंड भरला गेला आहे हे सिद्ध करता येत नाही आणि नंतर त्याचे गंभीर परिणाम होऊ शकतात.

टॅक्स रिटर्न फाइलिंग न केल्याने तुरुंगवास होऊ शकतो का?

आत्तापर्यंत, येथे स्पष्ट केलेल्या अनेक अटी ड्यू डेटला आयटीआर फाइलिंग न करण्याच्या परिणामांसंबंधी होत्या. टॅक्सपेअर अ‍ॅसेसमेंट इयरसाठी त्याचा/तिचा इन्कम टॅक्स पूर्णपणे फाइल करण्यास अयशस्वी झाल्यास, त्या व्यक्तीला इन्कम टॅक्स डिपार्टमेंटकडून सेक्शन 142[1], 148, किंवा 153A अंतर्गत नोटीस प्राप्त होईल. या उपायांनंतरही आयटीआर फाइल न केल्यास, संबंधित व्यक्तीला इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टच्या सेक्शन 276CC अंतर्गत टॅक्स इवेजनसाठी खटला भरावा लागू शकतो.

तुरुंगवासासाठीचे डिटेल्स खालीलप्रमाणे आहेत.

  • 25 लाखांपेक्षा जास्त पॉसिबल टॅक्स इवेजनसाठी: आयटीआर फाइलिंग न केल्यास दंड कमीत कमी 6 महिन्यांचा तुरुंगवास, जो 7 वर्षांपर्यंत वाढू शकतो.
  • इतर केसेससाठी: प्रीस्क्राइब दंड आणि किमान 3 महिने तुरुंगवास, जो 2 वर्षांपर्यंतही वाढू शकतो.

तर ही होती विलंबित टॅक्स रिटर्न फाइलिंगसाठी विविध दंडांबद्दलची सविस्तर माहिती! यावेळी तुम्ही वेळेवर फाइलिंग करण्यात अयशस्वी झाल्यास, दंड भरल्याची खात्री करा. तसेच, आता तुम्हाला सर्व प्रतिकूल परिस्थिती माहित असल्याने, अशा गैरसोयी टाळण्यासाठी पुढील AY साठी वेळेवर आयटीआर फाइल करा.

[स्रोत]

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न

टॅक्सपेअरना सेक्शन 234A अंतर्गत इंटरेस्ट व्यतिरिक्त आयटीआर उशिरा फाइलिंग केल्याबद्दल दंड भरावा लागेल का?

सेक्शन 234A अंतर्गत इंटरेस्ट तेव्हाच चार्ज केला जातो जेव्हा तुम्हाला टॅक्सची आउटस्टॅन्डिंग अमाऊंट भरायची असते. तसेच, तुम्ही तुमचे इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइल करू शकत नाही जर तुम्ही सर्व टॅक्स प्रथम स्थानावर क्लीअर केले नाहीत. त्यामुळे, उशीरा आयटीआर फाइलिंग केल्याबद्दलचा दंड येथे लागू होत नाही. पुढे आयटीआर उशीरा फाइलिंग करण्याचे परिणाम खूप लिमिटेड आहेत.

ज्येष्ठ नागरिकांसाठी उशीरा आयटीआर दंड फाइलिंगवर काही सूट आहे का?

होय, युनियन बजेट 2021 ज्येष्ठ नागरिकांना इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंगपासून सूट देतो जर ते खालील निकषांमध्ये येत असतील.

  • ज्यांचे वय 75 वर्षांपेक्षा जास्त आहे.
  • ज्यांच्या उत्पन्नाचे एकमेव स्त्रोत म्हणजे पेन्शन आणि फिक्स्ड डिपॉझिट इंटरेस्ट आहे.
  • तसेच, जिथे पेन्शन जमा केले जाते त्याच फायनान्शिअल इन्स्टिट्यूशनकडून इंटरेस्ट मिळणे आवश्यक आहे.
  • संबंधित व्यक्तींनी त्यांच्या संबंधित फायनान्शिअल इन्स्टिट्यूशनना रीक्वायर डिटेल्स निर्दिष्ट करणारी घोषणापत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
  • नमूद केलेली फायनान्शिअल इन्स्टिट्यूशन ही केंद्र सरकारने अधिसूचित केलेल्या मोजक्या संस्थांपैकी एक असावी.

या निकषांची पूर्तता करणार्‍या व्यक्तींना आयटीआर फाइलिंग न केल्याबद्दल दंड सहन करण्याची आवश्यकता नाही. मात्र, त्यांना इन्कम टॅक्स भरावा लागेल, जो त्यानुसार त्यांच्या बँक खात्यातून डीडक्ट केला जाईल.

[स्रोत]

आयटीआर नॉन-फाइलिंग सेक्शन 276CC अंतर्गत खटल्यासाठी काही सूट आहे का?

होय, खालील अटींची पूर्तता करणारे करदाता इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टच्या सेक्शन 276CC अंतर्गत कार्यवाहीच्या अधीन असू शकत नाहीत.

  • टॅक्सपेअरने AY संपण्यापूर्वी आयटीआर सादर करावे.
  • वैयक्तिक टॅक्सपेअरने टीडीएस आणि अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स व्यतिरिक्त त्याच्या/तिच्या एकूण उत्पन्नावर देय असलेला एकूण टॅक्स रु. 10,000 पेक्षा जास्त नाही.

[स्रोत]