डिजिट इन्शुरन्स करा

इन्कम टॅक्स रिटर्न (आयटीआर) फाइलिंगची शेवटची तारीख

भारतातील टॅक्सपेअरना टॅक्सेशन आकारणीशी संबंधित महत्त्वाच्या तारखांची माहिती असणे आवश्यक आहे. म्हणून, या कॉम्प्रिहेन्सिव्ह मार्गदर्शकामध्ये तुम्हाला टॅक्स फाइल करण्यासाठीच्या देय तारखांबद्दलची सर्व आवश्यक माहिती समाविष्ट करण्यात आली आहे.

तर, भारतीय टॅक्सपेअरच्या मनात देय तारखांविषयी असलेल्या काही सामान्य प्रश्नांची उत्तरे देऊ या:

इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंगची शेवटची तारीख काय आहे?

इन्कम टॅक्स रिटर्न FY 2021-22 आणि AY 2022-23 फाइलिंगची शेवटची तारीख 31 जुलै 2022 ही फायनान्शिअल इयर संपल्यानंतर आहे ज्यासाठी ते भरायचे आहे. ज्या टॅक्सपेअरच्या खात्यांचे ऑडिट केले जाणार आहे त्यांनी संबंधित फायनान्शिअल इयरच्या 30 सप्टेंबरपर्यंत त्यांचे इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइल करणे आवश्यक आहे. मात्र, ही तारीख भारताच्या इन्कम टॅक्स डिपार्टमेंटद्वारे वाढवली जाऊ शकते.

उदाहरणार्थ, फायनान्शिअल इयर आयटीआर 2019-20 साठी आयटीआर फाइल करण्याची अंतिम तारीख 31 जुलै 2020 होती. मात्र, सेंट्रल बोर्ड ऑफ डायरेक्ट टॅक्सेसने ही तारीख वैयक्तिक आणि नॉन-ऑडिट केसेससाठी 31 डिसेंबर 2020 आणि ऑडिट केसेससाठी 31 जानेवारी 2020 पर्यंत वाढवली आहे. तुम्ही 2020 मध्ये आयटीआर फाइलिंग करण्याच्या शेवटची तारीख पाळत असल्याचे सुनिश्चित करा.

अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स इन्स्टॉलमेंट भरण्याची अंतिम तारीख कोणती आहे?

तुम्हाला आयटीआर फाइल करण्याची शेवटची तारीख काय आहे हे आता माहिती असल्याने, दिलेल्या फायनान्शिअल इयरच्या अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स इन्स्टॉलमेंटची देय तारीख जाणून घेण्यासाठी खालील टेबल पहा:

  • सेल्फ-एम्प्लॉइड असलेल्या व्यक्ती आणि बिझनेस मालकांसाठी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स पेमेंट

टॅक्सचा इन्स्टॉलमेंट भरण्यासाठीची देय तारीख (फायनान्शिअल इयर 2022-23) पेएबल टॅक्सची अमाऊंट
1st इन्स्टॉलमेंट - 15 जून रोजी किंवा त्यापूर्वी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स लायबिलिटीचे किमान 15%
2nd इन्स्टॉलमेंट - 15 सप्टेंबर रोजी किंवा त्यापूर्वी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स लायबिलिटीचे किमान 45%
3rd इन्स्टॉलमेंट - 15 डिसेंबर रोजी किंवा त्यापूर्वी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स लायबिलिटीचे किमान 75%
4th इन्स्टॉलमेंट - 15 मार्च रोजी किंवा त्यापूर्वी टॅक्स लायबिलिटीचे 100%

  • कंपन्यांच्या केसमध्ये अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स पेमेंट

टॅक्सची इन्स्टॉलमेंट भरण्याची देय तारीख पेएबल टॅक्सची अमाऊंट
15 जून रोजी किंवा त्यापूर्वी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स लायबिलिटीचे किमान 15%
15 सप्टेंबर रोजी किंवा त्यापूर्वी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स लायबिलिटीचे किमान 45%
15 डिसेंबर रोजी किंवा त्यापूर्वी अ‍ॅडव्हान्स टॅक्स लायबिलिटीचे किमान 75%
15 मार्च रोजी किंवा त्यापूर्वी टॅक्स लायबिलिटीचे 100%

[स्रोत]

टीडीएस पेमेंटची देय तारीख काय आहे?

2023 मध्ये इन्कम टॅक्स रिटर्नची शेवटची तारीख काय आहे हे जाणून घेणे पुरेसे नाही, कारण त्यानंतरच्या महिन्यात एक महिन्याचा जमा झालेला टीडीएस भरण्यासाठी संस्था जबाबदार आहेत. टीडीएस पेमेंटची देय तारीख पुढील महिन्याच्या 7 व्या दिवशी आहे.

आम्हाला उदाहरणाद्वारे यावर स्पष्टता देऊ द्या:

2022-23 हे फायनान्शिअल इयर घेऊया. या वर्षी टीडीएस पेमेंटची देय तारीख खालीलप्रमाणे असेल:

जमा झालेल्या टीडीएसचा महिना टीडीएस देय तारीख
एप्रिल 2022 7 मे 2022
मे 2022 7 जून 2022
जून 2022 7 जुलै 2022
जुलै 2022 7 ऑगस्ट 2022
ऑगस्ट 2022 7 सप्टेंबर 2022
सप्टेंबर 2022 7 ऑक्टोबर 2022
ऑक्टोबर 2022 7 नोव्हेंबर 2022
नोव्हेंबर 2022 7 डिसेंबर 2022
डिसेंबर 2022 7 जानेवारी 2023
जानेवारी 2023 7 फेब्रुवारी 2023
फेब्रुवारी 2023 7 मार्च 2023
मार्च 2023 7 एप्रिल 2023

[स्रोत]

शिवाय, सेक्शन 194IB अन्वये व्यक्ती किंवा HUF साठी भाड्यातून टीडीएस आणि सेक्शन 194IA नुसार स्थावर मालमत्तेच्या विक्रीवर टीडीएस भरण्याची देय तारीख जमा होण्याच्या महिन्याच्या अखेरीपासून 30 दिवस आहे. उदाहरणार्थ, 15 जून 2022 रोजी डीडक्ट केलेला टीडीएस 30 जुलै 2022 रोजी किंवा त्यापूर्वी भरावा लागेल.

[स्रोत]

योग्यरित्या टॅक्स फाइलिंगसाठी TCS पेमेंटची देय तारीख देखील माहित असणे आवश्यक आहे.

तुम्ही टीडीएस रिटर्न कधी फाइल करावा?

डीडक्टरने टीडीएसची डिपॉझिट केल्यावर, त्यांनी टीडीएस रिटर्न देखील फाइल केला पाहिजे. FY 2022-23 साठी टीडीएस रिटर्नची देय तारीख खालीलप्रमाणे आहे:

फायनान्शिअल इयरचा कॉर्टर कॉर्टर कालखंड टीडीएस रिटर्न फाइलिंगची तारीख
फायनान्शिअल इयरचा 1 ला कॉर्टर 1 एप्रिल ते 30 जून 31 जुलै 2022
फायनान्शिअल इयरचा 2 रा कॉर्टर 1 जुलै ते 30 सप्टेंबर 31 ऑक्टोबर 2022
फायनान्शिअल इयरचा 3 रा कॉर्टर 1 ऑक्टोबर ते 30 डिसेंबर 31 जानेवारी 2023
फायनान्शिअल इयरचा 4 था कॉर्टर 1 जानेवारी ते 31 मार्च ३१ मे 2023

देय तारखेपूर्वी आयटीआर फाइलिंग करणे राहिले? तुम्ही काय करू शकता ते येथे आहे.

तुम्ही बिलेटेड रिटर्न फाइलिंगचा पर्याय निवडू शकता. हे टीडीएस रिटर्न फाइलिंगच्या शेवटच्या तारखेच्या आधी भरण्यासारखेच आहे. मात्र, अ‍ॅप्लीकेबल ITR फॉर्म फाइलिंग करताना मुख्य फरक हा आहे की तुम्ही 'सेक्शन 139(4) अंतर्गत फाइल केलेले रिटर्न निवडणे आवश्यक आहे.

शिवाय, ITR च्या देय तारखेनंतर फाइलिंग केल्याने सेक्शन 234F अंतर्गत दंड भरावा लागतो. टॅक्सपेअरला जास्तीत जास्त उशीरा फाइलिंग करण्याची फी ₹10,000 आहे. मात्र, IT डिपार्टमेंट ज्यांचे उत्पन्न ₹5,00,000 पेक्षा जास्त नाही त्यांच्यासाठी ₹1000 चा दंड आकारतो, ज्यामुळे या टॅक्सपेअरना आर्थिक दिलासा मिळतो.

[स्रोत]

खालील टेबलमध्ये बिलेटेड रिटर्न फाइलिंगवर दंड भरण्याचा सारांश दिला आहे:

रिटर्न फाइलिंगची तारीख एकूण उत्पन्न ₹5,00,000 पेक्षा जास्त असलेल्या टॅक्सपेअरना दंड एकूण उत्पन्न ₹5,00,000 पेक्षा कमी असलेल्या टॅक्सपेअरना दंड
फायनान्शिअल इयरच्या 31 ऑगस्टपर्यंत उशीरा फाइलिंग फी अ‍ॅप्लीकेबल नाही उशीरा फाइलिंग फी अ‍ॅप्लीकेबल नाही
फायनान्शिअल इयरच्या 1 सप्टेंबर ते 31 डिसेंबर दरम्यान ₹5,000 ₹1,000
फायनान्शिअल इयरच्या 1 जानेवारी ते 31 मार्च दरम्यान ₹10,000 ₹1,000

मात्र, आम्ही सुचवितो की तुम्ही तुमचे इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइल करण्याच्या शेवटच्या तारखेपूर्वी रिटर्न फाइल करा. वेळेत आयटीआर फाइलिंग केल्याने तुम्हाला फक्त देशाचे जबाबदार नागरिक बनता येते असे नाही तर अनेक फायदेही मिळतात. त्यापैकी काही फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:

  • इन्कम टॅक्स रिटर्न वेळेवर फाइलिंग केल्याने व्यक्तींना वाहन लोन, हाऊस लोन इत्यादीसाठी अर्ज करण्यास मदत होते.
  • तुम्ही वेळेवर आयटीआर फाइल करता तेव्हा तुम्हाला लवकरात लवकर रिफंड मिळतो.
  • आयटीआर पत्त्याचा तसेच उत्पन्नाचा पुरावा म्हणून वापरला जाऊ शकतो, जो लोन किंवा व्हिसासाठी अर्ज करताना मॅनडेटरी आहे.
  • व्हिसा अ‍ॅप्लीकेशनच्या वेळी, बहुतेक कन्स्युलेट आणि एम्बसी तुम्हाला गेल्या काही वर्षांच्या इन्कम टॅक्स रिटर्नच्या कॉपीज सबमिट करण्यासाठी कॉल करतात.
  • देय तारखेपूर्वी आयटीआर फाइलिंग केल्याने तुम्हाला दंड आणि परसेक्युशन टाळण्यास मदत होते. जेव्हा निव्वळ टॅक्स देय अमाऊंट ₹3,000 पेक्षा जास्त असेल, तेव्हा इन्कम टॅक्स ऑफिसर 2 वर्षांपर्यंतच्या मुदतीसाठी एखाद्याच्या परसेक्युशनसाठी कार्यवाही सुरू करू शकतो. शिवाय, एखाद्या व्यक्तीवर ₹25,00,000 पेक्षा जास्त टॅक्स थकित असल्यास, परसेक्युशनची मुदत 7 वर्षांपर्यंत वाढवून मिळू शकते. याव्यतिरिक्त, इन्कम टॅक्स ऑफिसर उत्पन्नाच्या कमी-रिपोर्टिंगमुळे देय टॅक्सवर 50% दंड आकारू शकतो.
  • टॅक्सपेअर टॅक्स भरल्याशिवाय आयटीआर फाइल करू शकत नाहीत. सेक्शन 234A टॅक्स भरण्याच्या देय तारखेनंतर आणि देय तारखेपर्यंत दर महिना 1% रेटने इंटरेस्ट भरणे मॅनडेट आहे. जेव्हा तुम्ही वेळेवर इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइल करता तेव्हा तुम्ही अतिरिक्त इंटरेस्ट भरण्याचेही टाळता. त्यामुळे, तुम्ही टॅक्स भरण्यासाठी आणि रिटर्न फाइल करण्यासाठी जितकी जास्त प्रतीक्षा कराल तितकी जास्त रक्कम तुम्हाला भरावी लागेल.

आणि यासह, आम्ही आजच्या आर्टिकलच्या शेवटाकडे पोहोचलो आहोत. तुमच्यासाठी इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंग सोपे व्हावे यासाठी हे तयार केले आहे. आम्हाला आशा आहे की टॅक्स-संबंधित सर्व महत्त्वाच्या तारखा जाणून घेतल्याने तुमच्यासाठी ही प्रोसेस कमी त्रासदायक आणि अधिक सोयीस्कर होईल.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न

आयटीआर फाइल न केल्यास काय होईल?

आयटीआर देय तारीखेवर फाइल न केल्यास, टॅक्सपेअर उशीरा रिटर्न फाइल करू शकतात. मात्र, उशीरा रिटर्न फाइलिंग केल्यास लेट फाइन किंवा ₹10,000 पर्यंत दंड आकारला जातो.

आयटीआर फाइलिंग करण्याचे काय फायदे आहेत?

एखादी व्यक्ती इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंग करून फायनान्शिअल इयरमध्ये भरलेल्या किंवा डीडक्ट केलेल्या जास्त टॅक्सवर रिफंडचा क्लेम करू शकते. याव्यतिरिक्त, जेव्हा टॅक्सपेअर होम लोन किंवा वेहिकल लोनसाठी अर्ज करतो तेव्हा आयटीआर फाइलिंग करणे उपयुक्त ठरते कारण सर्व प्रमुख बँकांसाठी टॅक्स रिटर्नच्या कॉपीज रीक्वायर असतात. आयटीआर पत्ता आणि उत्पन्नाचा पुरावा म्हणून देखील वापरला जाऊ शकतो.

टीडीएस रिटर्न कोण फाइल करते?

वैध टॅक्स कलेक्शन आणि डिडक्शन खाते क्रमांक (TAN) असलेल्या व्यक्ती, एम्प्लॉयर्स आणि संस्था TDS रिटर्न फाइल करू शकतात. शिवाय, IT अ‍ॅक्टनुसार स्पेसिफाइड पेमेंट करणाऱ्या कोणत्याही व्यक्तीने स्त्रोतावर टॅक्स डीडक्ट केल्यानंतर त्याची निर्धारित वेळेत डिपॉझिट ठेवणे रीक्वायर आहे.

टीडीएस पेमेंट म्हणजे काय?

इन्कम टॅक्स अ‍ॅक्टनुसार, पेमेंट करणार्‍या कोणत्याही व्यक्तीने किंवा कंपनीने काही थ्रेशहोल्ड लिमिट ओलांडल्या तर अश्या केसेसमध्ये स्त्रोतावर टॅक्स डीडक्ट करणे आवश्यक आहे. हे डिडक्शन भारताच्या इन्कम टॅक्स डिपार्टमेंटने निर्धारित केलेल्या रेटनुसार केले जाते.

आयटीआर फाइल करणे मॅनडेटरी आहे का?

ज्यांचे उत्पन्न ₹3,00,000 पेक्षा जास्त आहे त्यांच्यासाठी आयटीआर फाइलिंग मॅनडेटरी आहे. मात्र, एखाद्या व्यक्तीच्या उत्पन्नाची रक्कम कितीही असले तरी तिने/त्याने रिटर्न फाइल करावे असे आम्ही कायम सुचवतो.

[स्रोत]