तात्काळ कुटुंबातील सदस्य नवविवाहित जोडप्याला देणाऱ्या लग्नाच्या भेटवस्तू करपात्र नसतात. त्यामुळे दागिने, घर किंवा मालमत्ता, रोख रक्कम, साठा इत्यादी वस्तूंवर कर आकारला जात नाही. आयकर कायद्याच्या कलम 56 नुसार त्यांना करातून सूट मिळते.

भारतात, विवाह हा भेटवस्तूंची देवाणघेवाण करण्याची वेळ आहे. त्यामुळे सर्व नवविवाहित जोडप्यांनी विवाह भेटवस्तूंना प्राप्तिकरात सवलत देण्याबाबत जागरूक असले पाहिजे.

चला तर मग, लग्नाच्या भेटीवर कर आहे का ते शोधूया!

नवविवाहित जोडप्यांना तात्काळ कुटुंबातील सदस्यांनी दिलेल्या लग्नाच्या भेटवस्तूंवर कर भरावा लागत नाही. यामध्ये आई-वडील, आई-वडिलांची भावंडं, भावंडं, भावंडांची जोडीदार किंवा इतर कोणत्याही व्यक्तीचा समावेश होतो. इतर कोणत्याही व्यक्तीकडून मिळालेल्या लग्नाच्या भेटवस्तू, जसे की मित्र, सहकारी यांनाही सूट असेल.

[स्रोत]

या भेटवस्तूवर कर आकारला जात नसला तरी, या भेटवस्तूतून मिळणारे कोणतेही उत्पन्न करपात्र आहे. उदाहरणार्थ, एखाद्या जोडप्याच्या लग्नात भेट म्हणून मालमत्ता मिळाली आणि ती भाड्याने दिली, तर त्यांना त्यांच्या भाड्याच्या कमाईवर कर भरावा लागेल.

श्रीमती रणजीत रंजन यांनी विवाहसोहळ्यांदरम्यान होणार्‍या संपत्तीचे प्रदर्शन रोखण्यासाठी हे नवीन विधेयक सुरू केले. हे विधेयक प्रस्तावित करणारे काही मुद्दे येथे आहेत.

• सर्व्ह केलेल्या डिशेस आणि आमंत्रित पाहुण्यांच्या संख्येवर मर्यादा असेल.
• कोणत्याही लग्नाच्या मेजवानीने ₹ 5 लाखांपेक्षा जास्त खर्च केल्यास, त्यांना काही गरीब मुलीच्या लग्नासाठी योगदान द्यावे लागेल. योगदान रक्कम त्यांच्या लग्नासाठी खर्च केलेल्या रकमेच्या 10% असेल.
• या विधेयकाचे नाव आहे विवाह (CRPWE) (अनिवार्य नोंदणी आणि अपव्यय खर्च प्रतिबंध) विधेयक, 2016.
• ज्या कुटुंबांना लग्नासाठी ₹ 5 लाखांपेक्षा जास्त खर्च करायचा आहे त्यांनी राज्य सरकारला ते नमूद करणे आवश्यक आहे. शिवाय, त्यांना द्यावी लागणारी योगदान रक्कम कल्याण निधीमध्ये जाईल.
• शिवाय, लोकांना लग्नाच्या 60 दिवसांच्या आत लग्नासाठी नोंदणी करावी लागेल.
• सरकारने अद्याप निमंत्रितांची संख्या किंवा डिशेसची संख्या निश्चित केलेली नाही.

 हा कायदा अद्याप लागू झालेला नाही.

शेवटी, विवाह भेट आयकरात सूट फक्त नवविवाहित जोडप्यांना लागू होते. शिवाय, कोणत्याही जोडप्याला मित्र आणि सहकाऱ्यांकडून मिळालेल्या ₹ 50,000 पर्यंत कर भरावा लागणार नाही.

तर, लग्नाच्या भेटवस्तू करपात्र आहेत का?

माझ्या जवळच्या कुटुंबाकडून, ते नाहीत!