भारतातील लाइफ इन्शुरन्स कंपन्या
अनेक लोक लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसींना गुंतवणुकीचा एक प्रकार म्हणून पाहतात. किंबहुना, हे प्लॅन विमाधारक व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर महत्त्वपूर्ण पेआउट देखील देतात.
त्यामुळे, आश्रित कुटुंबातील सदस्य असलेल्या व्यक्तींनी अशा अचानक घडणाऱ्या योजनांची निवड करणे आवश्यक आहे की, त्यांचे पती/पत्नी, मुले, वृद्ध आई-वडील आणि भावंडे दुर्दैवी मृत्यूच्या परिस्थितीतही आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित राहतील.
जर एखाद्या लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसीधारकाचा प्लॅनच्या कव्हरेज कालावधी दरम्यान मृत्यू झाला, तर त्याचे/तिचे कुटुंबातील सदस्य मृत्यू लाभासाठी दावा करू शकतात.
असे केल्याने एकरकमी आर्थिक लाभ होईल, ज्याचा उपयोग कुटुंबात असलेल्या सदस्यांचे आरामदायी जीवन सुनिश्चित करण्यासाठी होऊ शकतो. भारतात कार्यरत असणाऱ्या विविध लाइफ इन्शुरन्स कंपन्या या योजना पुरवण्यासाठी आणि दावे करण्यासाठी तसेच त्यांचे निराकरण करण्यासाठी जबाबदार आहेत.
लाइफ इन्शुरन्स कंपनी म्हणजे काय?
लाइफ इन्शुरन्स कंपनी ही एक संस्था आहे, जी तिच्या ग्राहकांसाठी विविध लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसी तयार करते. पॉलिसीधारक इन्शुरन्स कंपनीचा प्रीमियम भरतात, जे इतर फायदे आणि घटकांसह निवडलेल्या कव्हरेजसाठी विम्याच्या रकमेद्वारे निर्धारित केले जाते. लाइफ इन्शुरन्स कंपनीला सर्व दावे हाताळावे लागतात, जे त्यांचे ग्राहक दाखल करतात.
दावा दाखल केल्यानंतर आर्थिक भरपाई वाढवण्यापूर्वी, जीवन विमा कंपन्यांना पॉलिसीधारकाच्या मृत्यूची सर्व माहिती आणि परिस्थिती योग्य आहे की नाही, हे तपासणे आवश्यक आहे. अपघाती मृत्यू किंवा आत्महत्येला लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसी कव्हरेजमधून वगळले जाते.
अशाप्रकारे, जर पॉलिसीधारक यापैकी कोणत्याही कारणामुळे मृत्यू पावला, तर त्याच्या/तिच्या कुटुंबातील सदस्यांना विमाधारक जीवन विमा पॉलिसीमधून मृत्यू लाभाचा दावा करण्यास अपात्र ठरवले जाते.
खालील काही सामान्य प्रकारच्या जीवन विमा पॉलिसी भारतात उपलब्ध आहेत:
युनिट लिंक्ड इन्शुरन्स प्लॅन
टर्म लाइफ इन्शुरन्स
एंडोमेंट प्लॅन
होल लाइफ इन्शुरन्स
मनी-बॅक पॉलिसी
रिटायरमेंट प्लॅन
चाइल्ड इन्शुरन्स प्लॅन
हे सात वेगवेगळे लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसीचे प्रकार आहेत, पॉलिसी ह्या वेगवेगळ्या आवश्यकता आणि अटी पूर्ण करण्यासाठी सज्ज आहे.
वर नमूद केलेल्या पॉलिसींपैकी कोणती धोरणे तुमच्या गरजांसाठी सर्वात योग्य आहेत? हे ठरवण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या जीवनातील सद्य परिस्थितीचा विचार करणे आवश्यक आहे.
भारतात कार्यरत लाइफ इन्शुरन्स कंपन्यांची यादी
कंपनीचे नाव | स्थापना वर्ष | मुख्यालयाचा पत्ता |
भारतीय लाइफ इन्शुरन्स महामंडळ | 1956 | मुंबई |
मॅक्स लाईफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2000 | नवी दिल्ली |
एचडीएफसी लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2000 | मुंबई |
आयसीआयसीआय प्रुडेन्शियल लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2000 | मुंबई |
आदित्य बिर्ला सनलाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2000 | मुंबई |
कोटक महिंद्रा लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2001 | मुंबई |
प्रामेरिका लाईफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2008 | गुरुग्राम |
टाटा एआयए लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2000 | मुंबई |
बजाज अलियान्झ लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2001 | पुणे |
एसबीआय लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2001 | मुंबई |
एक्साइड लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2001 | बंगलोर |
रिलायन्स निप्पॉन लाइफ इन्शुरन्स कंपनी | 2001 | मुंबई |
सहारा इंडिया लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2000 | कानपूर |
अविवा लाइफ इन्शुरन्स कंपनी इंडिया लिमिटेड | 2002 | गुरुग्राम |
पीएनबी मेटलाईफ इंडिया इन्शुरन्स कॉ. लिमिटेड | 2001 | मुंबई |
भारती एक्सा लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2005 | मुंबई |
आयडीबीआय फेडरल लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2008 | मुंबई |
फ्यूचर जनरली इंडिया लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2006 | मुंबई |
श्रीराम लाईफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2005 | हैद्राबाद |
एगॉन लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2008 | मुंबई |
कॅनरा एचएसबीसी ओरिएंटल बँक ऑफ कॉमर्स लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2007 | गुरुग्राम |
एडलवाईस टोकियो लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2009 | मुंबई |
स्टार युनियन दाई-इची लाइफ इन्शुरन्स कं. लिमिटेड | 2007 | मुंबई |
इंडियाफर्स्ट लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लिमिटेड | 2009 | मुंबई |
पुरेशा संशोधनानंतर तुम्ही जीवन विमा कंपनी निवडा. तुमच्या विशिष्ट गरजा पूर्ण करणार्या योजनेचा निर्णय घेण्यापूर्वी क्लेम सेटलमेंट रेशो, प्रतिष्ठा, पॉलिसी प्रीमियम आणि इतर फायदे तपासा.
सतत विचारले जाणारे प्रश्न
भारतातील सर्वोत्तम लाइफ इन्शुरन्स कंपन्या कोणत्या आहेत?
तुम्ही प्रतिष्ठित प्रदात्यांपैकी एकाकडून लाइफ इन्शुरन्स प्लॅन निवडावा. किंबहुना, प्रत्येक कंपनी आणि धोरणाचे फायदे आणि तोटे वेगवेगळे आहेत. तुम्ही तुमच्या जीवनातील विशिष्ट परिस्थिती आणि गरजांवर आधारित सर्वोत्तम पर्यायाचा विचार केला पाहिजे.
लाइफ इन्शुरन्स प्लॅन व्यक्तिनिष्ठ असतात, याचा अर्थ एका व्यक्तीसाठी अत्यंत फायदेशीर पॉलिसी दुसऱ्यासाठी तितकी उपयुक्त ठरू शकत नाही. म्हणून, काळजीपूर्वक विचार केल्यानंतर अशी योजना निवडा.
युनिट-लिंक्ड इन्शुरन्स प्लॅन काय आहेत?
युनिट-लिंक्ड इन्शुरन्स प्लॅन किंवा यूएलआयपी (ULIP) हे लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसीचे प्रकार आहेत, जे पॉलिसीधारकांना मृत्यू लाभ प्रदान करण्याबरोबरच बचत योजना दुप्पट होते.
यूएलआयपी चा प्राथमिक फायदा असा आहे की, विमाधारक जिवंत असल्यास किंवा मरण पावल्यास पॉलिसीधारक किंवा त्याच्या/तिच्या कुटुंबातील सदस्यांना फायदा होतो. पॉलिसीधारकाचा मृत्यू झाल्यास, त्याच्या/तिच्या नॉमिनीला मृत्यू लाभ मिळतो. किंबहुना, जर विमाधारकाची पॉलिसीची मुदत संपली तर तो/ती या यूएलआयपी मधून परिपक्वता मूल्याचा दावा करू शकतो.
भारतात विविध प्रकारच्या लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसी उपलब्ध आहेत?
भारतीय व्यक्ती सात प्रमुख लाइफ इन्शुरन्स पॉलिसीच्या प्रकारांमधून पॉलिसी निवडू शकतात. यामध्ये टर्म इन्शुरन्स प्लॅन्स, युलिप्स, रिटायरमेंट प्लान, चाइल्ड प्लान, मनी बॅक पॉलिसी, संपूर्ण लाइफ इन्शुरन्स आणि एंडोमेंट प्लॅन यांचा समावेश आहे.
या प्रत्येकाचे काही फायदे आणि तोटे आहेत. एक किंवा दुसरा निवडण्यापूर्वी त्यांचा काळजीपूर्वक विचार करा.
लाइफ इन्शुरन्स प्रदाता निवडताना क्लेम सेटलमेंट रेशो महत्त्वाचा का आहे?
क्लेम सेटलमेंट रेशो तुम्हाला दावे मंजूर करताना विमा कंपनी खूप कठोर आहे की नाही, हे निर्धारित करण्यात मदत करू शकते.
कमी गुणोत्तर दर्शविते की, एखादी कंपनी दावे सहजपणे सोडवू शकत नाही.
किंबहुना, उच्च गुणोत्तर हे सुव्यवस्थित भरपाई प्रक्रियेचे सूचक आहे. म्हणून, अशा एका कंपनीकडून पॉलिसी घेणे फायदेशीर ठरेल. कारण तुम्ही नाकारण्याच्या जोखमीशिवाय दावा करू शकता.