ટેક્સની ચોરી પર નજર રાખવા માટે, ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ નવી પદ્ધતિઓ સાથે આવ્યો છે જે વ્યક્તિઓની અન ડિક્લેર ઈન્કમને ટ્રેક કરવામાં મદદ કરશે. જે વ્યક્તિઓ વારંવાર હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શન કરે છે તેઓએ ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટને જાણ કરવી પડશે.

અન્યથા, સંબંધિત ડીપાર્ટમેન્ટ આ ટ્રાન્ઝેક્શનને ટ્રૅક કરશે અને સંબંધિત વ્યક્તિ અથવા ટેક્[પેયરને નોટિસ મોકલશે.

આશ્ચર્ય થાય છે કે ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ તમારા ફાઈનાન્સિયલ ટ્રાન્ઝેક્શનને કેવી રીતે ટ્રેક કરે છે?

ચાલો શોધીએ!

હાલમાં, દરેક હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શનના કિસ્સામાં વ્યક્તિઓએ PAN ક્વોટ કરવો પડે છે. પ્રદાન કરેલા ડેટાના આધારે, IT ડીપાર્ટમેન્ટ ફાઈનાન્સિયલ ટ્રાન્ઝેક્શનને ટ્રેક કરી શકે છે. વૈકલ્પિક રીતે, IT ડીપાર્ટમેન્ટ અન્ય મુખ્ય સ્ત્રોતો પાસેથી માહિતી મેળવી શકે છે, જેમાં નાણાકીય સંસ્થાઓ અથવા પ્રોપર્ટી રજિસ્ટ્રારનો સમાવેશ થાય છે.

જ્યારે વ્યક્તિઓ બેંક, ઇન્સ્યોરન્સ કંપની, ક્રેડિટ કાર્ડ કંપની અથવા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપની દ્વારા હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શન કરે છે, ત્યારે આ સંસ્થાઓ ઈન્કમ ડીપાર્ટમેન્ટને તેના વિશેની માહિતી પ્રદાન કરે છે.

તે પછી, ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ કોઈ વ્યક્તિ દ્વારા ફાઈલ કરવામાં આવેલ રિટર્ન સાથે પ્રદાન કરેલી માહિતીની ગણતરી કરે છે. IT ડીપાર્ટમેન્ટ મુખ્યત્વે એકંદર ઈન્કમની સરખામણી વ્યક્તિ દ્વારા જાહેર કરાયેલ કુલ ઈન્કમ અને ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સાથે કરે છે અને ટેક્સ લાયબીલિટીની ગણતરી કરે છે. આ કેલ્ક્યુલેશન દ્વારા, IT ડીપાર્ટમેન્ટ સરળતાથી ચોરી (જો કોઈ હોય તો) શોધી શકે છે.

હવે જ્યારે તમે ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ તમારા ફાઈનાન્સિયલ ટ્રાન્ઝેક્શનને કેવી રીતે શોધી કાઢે છે તે વિશે બેઝિક ખ્યાલ મેળવી લીધો છે, ચાલો કેટલાક ટ્રાન્ઝેક્શન વિશે જાણીએ જે IT ડીપાર્ટમેન્ટ ટ્રૅક કરે છે.

[સ્ત્રોત]

કાળા નાણાના કેસોને તપાસવા અને ઉચ્ચ મૂલ્યના ટ્રાન્ઝેક્શનને ટ્રેક કરવા માટે, આવકવેરા વિભાગે નવી માર્ગદર્શિકા અમલમાં મૂકી, જે નવેમ્બર 2016, માર્ચ 2017 અને ઓગસ્ટ 2020 થી અમલમાં આવી. આ માર્ગદર્શિકા અનુસાર, તમામ માલસામાન અને સેવાઓ પ્રદાતાઓએ ઉચ્ચ-મૂલ્યના ટ્રાન્ઝેક્શનની જાણ કરવી આવશ્યક છે. ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ સાથે મૂલ્ય વ્યવહાર.

વધુમાં, નવી માર્ગદર્શિકામાં કર સત્તાવાળાઓને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, ઈમમોવેબલ પ્રોપર્ટી, કેશ રીસીપ્ટ સંબંધિત ટર્મ ડિપોઝી , શેરની ખરીદી, ફોર્મ 61A દ્વારા વિદેશી ચલણના વેચાણ અંગેની જાણ કરવાની જરૂર છે.

ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ દ્વારા ટ્રેક કરાયેલા ટ્રાન્ઝેક્શન વિશે જાણવા માટે આગળ વાંચો.

[સ્ત્રોત 1]

[સ્ત્રોત 2]

1. ઈમમોવેબલ પ્રોપર્ટીની ખરીદી/વેચાણ

ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ ₹30 લાખ કે તેથી વધુની ઈમમોવેબલ પ્રોપર્ટીની કોઈપણ ખરીદી કે વેચાણને ટ્રેક કરી શકે છે. અહીં, પ્રોપર્ટી રજિસ્ટ્રારને આવા મૂલ્યના ટ્રાન્ઝેક્શન અંગે જાણ કરવાની હોય છે. બીજી તરફ, પ્રોપર્ટી ખરીદતી અથવા વેચતી વ્યક્તિઓએ ફોર્મ 26AS પર આની જાહેરાત કરવી આવશ્યક છે. IT ડીપાર્ટમેન્ટ તપાસ કરશે કે વ્યક્તિઓએ (ખરીદનાર/વેચનાર)એ આ ટ્રાન્ઝેક્શનની જાણ કરી છે કે નહીં.

2. રોકડમાં માલ અને સેવાઓની ખરીદી/વેચાણ

₹2 લાખથી વધુની વસ્તુઓ અને સેવાઓના રોકડમાં વેચાણ પર, પ્રોફેશનલ ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટને જાણ કરવી પડશે. TCS (ટેક્સ કલેક્ટેડ એટ સોર્સ) રોકડમાં ₹2 લાખ અને તેથી વધુના મૂલ્યના કોઈપણ માલ અને સેવાઓની ખરીદી અથવા વેચાણ માટે લાગુ કરવામાં આવશે.

3. બેંકમાં ટર્મ ડિપોઝીટ

ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ બેંક ટ્રાન્ઝેક્શન ખાસ કરીને નાણાકીય વર્ષમાં ₹ 10 લાખ કે તેથી વધુ સમયની ડિપોઝીટ ટ્રેસ કરે છે. બેંકો આ ટ્રાન્ઝેક્શન-સંબંધિત માહિતી ઇન્કમ ટેક્ષ ઓથોરીટીને આપે છે જેના દ્વારા ડીપાર્ટમેન્ટ રિટર્ન ફાઈલના રિપોર્ટને ચેક કરે છે. પોસ્ટ ઓફિસ એકાઉન્ટમાંથી ડિપોઝીટ અને ઉપાડપર પણ નવી માર્ગદર્શિકા લાગુ થશે.

4. કરંટ એકાઉન્ટ ડિપોઝીટ

અન્ય પ્રકારના હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શન કે જે વ્યક્તિઓને ઈન્કમ ટેક્ષ રડાર હેઠળ ધકેલી શકે છે તેમાં નાણાકીય વર્ષમાં કરન્ટ એકાઉન્ટ ડિપોઝિટ અથવા ₹ 50 લાખ કે તેથી વધુ ઉપાડનો સમાવેશ થાય છે. અહીં, નાણાકીય સંસ્થાઓએ IT ડીપાર્ટમેન્ટને આવા હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શનની જાણ કરવી આવશ્યક છે.

5. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, સ્ટોક, બોન્ડ અથવા ડિબેન્ચરમાં ઇન્વેસ્ટ કરો

ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ નાણાકીય વર્ષમાં ₹10 લાખથી વધુના મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, સ્ટોક, બોન્ડ અથવા ડિબેન્ચર્સમાં ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સંબંધિત ટ્રાન્ઝેક્શનને ટ્રેક કરે છે. ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટે વાર્ષિક માહિતી (AIR) સ્ટેટમેન્ટ તૈયાર કર્યું છે જે હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શનને ટ્રેક કરવામાં મદદ કરે છે. અહીં, સંબંધિત ઓથોરીટી AIR પર આધારિત નાણાકીય વર્ષમાં હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શનની માહિતી એકત્ર કરે છે. જો વ્યક્તિઓએ આવી રકમનું ટ્રાન્ઝેક્શન કર્યું હોય, તો તેઓ ફોર્મ 26AS ના AIR ડીપાર્ટમેન્ટમાં તેની તપાસ કરી શકે છે. આ ફોર્મનો ભાગ E હાઇ-વેલ્યૂ ટ્રાન્ઝેક્શન સંબંધિત માહિતી દર્શાવે છે.

6. બેંકમાં કેશ ડિપોઝીટ

જો કોઈ વ્યક્તિ નાણાકીય વર્ષમાં ₹10 લાખ કે તેથી વધુ ડિપોઝીટ કરે તો ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ બેંક ટ્રાન્ઝેક્શનને ટ્રેક કરે છે. વ્યક્તિઓના કરન્ટ એકાઉન્ટ અને ટાઈમ ડિપોઝિટ સિવાયના ખાસ કરીને ઓથોરીટી સાથે સંબંધિત છે તેવા એક અથવા વધુ એકાઉન્ટમાં આવી હાઇ-વેલ્યૂ રકમ ડિપોઝીટ કરે છે.

7. ક્રેડિટ કાર્ડ બિલ પેમેન્ટ

CBDT (સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઑફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ) વાર્ષિક ક્રેડિટ કાર્ડ સામે ₹1 લાખ કે તેથી વધુની કેશ પેમેન્ટ સૂચના ફરજિયાત કરે છે. સંબંધિત સંસ્થા ક્રેડિટ કાર્ડ બિલના સેટલમેન્ટ અંગે ડીપાર્ટમેન્ટને નાણાકીય વર્ષમાં ₹ 10 લાખ કે તેથી વધુના પેમેન્ટની જાણ પણ કરે છે. અહીં, વ્યક્તિઓએ ક્રેડિટ કાર્ડની ખર્ચ લિમિટથી સાવચેત રહેવું જોઈએ કારણ કે IT ડીપાર્ટમેન્ટ ક્રેડિટ કાર્ડની વિગતોના ટ્રાન્ઝેક્શન ટ્રેસ કરી શકે છે.

8. વિદેશી ચલણનું વેચાણ

જો વ્યક્તિઓ વિદેશી ચલણના વેચાણ માટે અથવા તે ચલણમાં કોઈપણ ક્રેડિટ માટે ₹ 10 લાખ કે તેથી વધુ રકમ (નાણાકીય વર્ષમાં) મેળવે છે, તો તે IT ડીપાર્ટમેન્ટનું ધ્યાન આકર્ષિત કરી શકે છે. અહીં, ટ્રાવેલર્સ ચેક, ડ્રાફ્ટ, ક્રેડિટ અથવા ડેબિટ કાર્ડ અથવા અન્ય કોઈ ઈન્સટ્રૂમેન્ટ દ્વારા કરવામાં આવેલ ટ્રાન્ઝેક્શન માટે ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટને સૂચનાની માંગ કરે છે.

એન્યુઅલ ઇન્ફોર્મેશન રિટર્ન(હાલમાં ફાઈનાન્સિયલ ટ્રાન્ઝેક્શનના સ્ટેટમેન્ટ તરીકે ઓળખાય છે) ટ્રાન્ઝેક્શન કરતી વ્યક્તિના પાન (PAN) દર્શાવે છે. પરિણામે, વ્યક્તિઓના તમામ ટ્રાન્ઝેક્શનની વિગતો ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટને સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે. એટલા માટે વ્યક્તિઓએ ચોક્કસ રકમ (જેમ કે ₹ 10 લાખ, ₹ 50 લાખ કે તેથી વધુ)ના ટ્રાન્ઝેક્શનની જાણ કરવી આવશ્યક છે.

આ ડીક્લેરેશન તમને ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ તરફથી નોટિસ અથવા પૂછપરછ મેળવવાની તકોને દૂર કરવામાં મદદ કરશે. તેથી, આવી વિસ્તૃત ચર્ચા સાથે, જો તમે શોધી રહ્યા છો કે ઇન્કમ ટેક્ષ ડીપાર્ટમેન્ટ તમારા ફાઈનાન્સિયલ ટ્રાન્ઝેક્શનને કેવી રીતે ટ્રૅક કરે છે, તો તમને તેમના જવાબો મળી ગયા હશે.

[સ્ત્રોત]