ડાયરેક્ટ અને ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ વચ્ચેનો ડિફરન્સ
ભારતમાં, રેટેક કમાણી ટેક્સનાર વ્યક્તિએ વિવિધ સ્લેબ રેટો અનુસાર ઇન્કમ ટેક્સ ચૂકવવો પડે છે. તેવી જ રીતે, જ્યારે વ્યક્તિઓ કેટલીક વસ્તુઓ ખરીદે છે અથવા સેવાઓ મેળવે છે, ત્યારે તેઓએ તે ઉત્પાદન અથવા સેવા પર ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. અહીં, વિવિધ પ્રકારના ટેક્સ અને તેમના ડિફરન્સને સમજવાની જરૂર છે.
આ ભાગ તમને રેટેક નિર્દેશકને સરળતાથી સમજવામાં મદદ કરવા માટે ટેબ્યુલર સ્વરૂપમાં ડાયરેક્ટ અને ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ વચ્ચેના ડિફરન્સની ચર્ચા કરશે.
વાંચતા રહો!
ડાયરેક્ટ ટેક્સ vs ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ
ડાયરેક્ટ અને ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ વચ્ચે ડિફરન્સ કરવા માટે નીચે આપેલ કોષ્ટકનો સંરેટ્ભ લો.
પોઈન્ટ ઓફ ડિફરન્સ |
ડાયરેક્ટ ટેક્સ | ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ |
| વ્યાખ્યા | વ્યક્તિઓ આ રકમ સીધી સરકારને ચૂકવે છે, અને અન્ય લોકો તેને ટ્રાન્સફર કરી શકતા નથી. આ રકમ પર દેખરેખ રાખતા વિવિધ કાર્યો છે. | ઉત્પાદનો, સામાન અને સેવાઓના અંતિમ ઉપયોગ ગ્રાહકો ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ ચૂકવવા માટે જવાબદાર છે. આ પ્રકાર માલના વેચાણ, આયાત અને ખરીદી માટે ઉત્પાદકો અને સપ્લાયર્સ માટે લાગુ પડે છે. જો કે, આ પ્રકારનો ટેક્સ ચૂકવવાની જવાબદારી ગ્રાહકોને આપવામાં આવે છે. |
| લાભો | ડાયરેક્ટ ટેક્સની વસૂલાત વાર્ષિક ધોરણે થાય છે અને મોટાભાગે સ્ત્રોત પર કાપવામાં આવે છે, જે તેને વધુ ખર્ચ-અસરકારક બનાવે છે અને વહીવટી ખર્ચ ઘટાડે છે. ટેક્સની રકમ ચોક્કસ છે, જે સરકારને આવકનો ચોક્કસ અંદાજ લગાવવા દે છે. આવા ટેક્સની વસૂલાત ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને અસમાનતા ઘટાડે છે. | ઉપભોક્તાઓએ ખરીદી વખતે જ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. જેમ કે, ટેક્સ વસૂલાત સરળ અને અનુકૂળ છે. ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ ચૂકવણીઓ સમાન યોગદાનની ખાતરી આપે છે કારણ કે કરદાતાઓ મૂળભૂત વસ્તુઓ પરના ઓછા ટેક્સ રેટો અને લક્ઝરી ચીજવસ્તુઓ પર ઊંચા રેટો સહન કરે છે. |
| ટેક્સ લાદવાનો | નામ સૂચવે છે તેમ, આ રકમ કરદાતાની આવક પર સીધી લાદવામાં આવે છે. | સરકાર આને કરદાતાઓ પર ખરીદેલ અથવા મેળવેલ સામાન અને સેવાઓ માટે લાદે છે. |
| ચુકવણીનો કોર્સ | વ્યક્તિઓ આની સીધી જ સરકારને ચૂકવણી કરી શકે છે. | વ્યક્તિઓ મધ્યસ્થી દ્વારા સરકારને આ ચૂકવણી કરી શકે છે. |
| ચૂકવણી કરતી એન્ટિટી | વ્યવસાયો અને વ્યક્તિઓ આવા ટેક્સ ચૂકવે છે. | અંતિમ વપરાશના ગ્રાહકો આવા ટેક્સ ચૂકવે છે. |
| ચુકવણીનો રેટ | આવક અને નફાના આધારે સરકાર રેટ નક્કી કરે છે. | સરકાર ઉત્પાદનો અને અંતિમ વપરાશના આધારે રેટ નક્કી કરે છે. |
| ચુકવણીની પરિવહન ક્ષમતા | બિન-તબદીલીપાત્ર | ટ્રાન્સફરેબલ |
| ટેક્સની પ્રકૃતિ | આ પ્રકાર પ્રગતિશીલ છે, એટલે કે વ્યક્તિની આવક અને નફા સાથે રેટ વધે છે. | આ પ્રકાર રીગ્રેસિવ છે, એટલે કે વ્યક્તિની આવકને ધ્યાનમાં લીધા વિના, રેટ સમાન રહે છે. |
ઉપર રેટ્શાવેલ કોષ્ટક ડાયરેક્ટ અને ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ વચ્ચેના મુખ્ય ડિફરન્સને આવરી લે છે. ડાયરેક્ટ અને ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ વચ્ચેના ડિફરન્સને સમજવા માટે નિર્દેશકોને ધ્યાનપૂર્વક વાંચો.
વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો
ભારતમાં ડાયરેક્ટ ટેક્સનું સંચાલન અને સંચાલન કોણ કરે છે?
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (CBDT) ભારતમાં ડાયરેક્ટ ટેક્સનું સંચાલન કરે છે અને મહેસૂલ વિભાગ તેનું સંચાલન કરે છે.
ઇનડાયરેક્ટ કરવેરાનું સંચાલન અને સંચાલન કોણ કરે છે?
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ અને કસ્ટમ્સ (CBIC) ભારતમાં ઇનડાયરેક્ટ કરનું સંચાલન કરે છે અને મહેસૂલ વિભાગ તેનું સંચાલન કરે છે.
ડાયરેક્ટ ટેક્સ કયા પ્રકારના છે?
ડાયરેક્ટ ટેક્સના પ્રકારોમાં આવક, સંપત્તિ, કોર્પોરેટ અને મૂડી લાભ કરનો સમાવેશ થાય છે.
ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સના પ્રકારો શું છે?
ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સના પ્રકારોમાં ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ, વેલ્યુ એડેડ ટેક્સ, સેલ્સ અને સર્વિસ ટેક્સનો સમાવેશ થાય છે.