ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર: કેવી રીતે તપાસવો, મહત્વ અને લાભ
ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ ઇન્ફર્મેશન સર્વિસીસ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ (ઇસીઆઇએસ) સામાન્ય રીતે ઈકવીફેક્સ તરીકે ઓળખાય છે. તે ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા લાઇસન્સ પ્રાપ્ત ચાર ક્રેડિટ બ્યુરોમાંથી એક છે. ઈકવીફેક્સ 2010માં શરૂ કરવામાં આવેલ અને તે Equifax Inc. USA અને ભારતની અનેક અગ્રણી નાણાકીય સંસ્થાઓ વચ્ચેનું સંયુક્ત સાહસ છે. તેમાં બેંક ઓફ બરોડા, સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા, કોટક મહિન્દ્રા પ્રાઇમ લિમિટેડ, બેંક ઓફ ઈન્ડિયા, સુંદરમ ફાઈનાન્સ લિમિટેડ, યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને રેલિગેર ફિનવેસ્ટ લિમિટેડનો સમાવેશ થાય છે.
અન્ય બ્યુરોની જેમ ઈકવીફેક્સ બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ પાસેથી ક્રેડિટ માહિતી મેળવે છે અને આ માહિતીનો ઉપયોગ ક્રેડિટ સ્કોર, ક્રેડિટ માહિતી અહેવાલ બનાવવા અને અન્ય સેવાઓ માટે કરે છે.
ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર શું છે?
વ્યક્તિનો ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર 300થી 900 વચ્ચેનો 3-અંકનો નંબર છે જે તેમના ક્રેડિટ હિસ્ટરીનો સારાંશ આપે છે. આની ગણતરી બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ જેવા ધિરાણકર્તાઓ દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવેલી માહિતીનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવે છે. આ માહિતીને વધુ વ્યાપક ક્રેડિટ માહિતી અહેવાલમાં પણ સંકલિત કરવામાં આવી છે.
આ રિપોર્ટમાં વ્યક્તિની તમામ લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડનો સારાંશ, તેમની ચુકવણીનો ઇતિહાસ અને તેમણે ક્રેડિટ કાર્ડ અથવા લોન લીધી હોય તેવા ધિરાણકર્તાઓ પાસેથી એકત્રિત કરવામાં આવેલી વ્યક્તિગત ઓળખની માહિતીનો સમાવેશ થાય છે.
ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર વ્યક્તિની ક્રેડિટ યોગ્યતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. અનિવાર્યપણે, ઉચ્ચ સ્કોર સંભવિત ધિરાણકર્તાને જણાવે છે કે વ્યક્તિ પાસે બિલ અને લોન ચૂકવવાનો સારો ઇતિહાસ છે અને તે તેમની લોન અરજીઓ મંજૂર કરવી કે નહીં તે નક્કી કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
સારો અને ખરાબ ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર શું છે?
ઈકવીફેક્સ સ્કોર | શ્રેણી | તમને આ સ્કોર કેવી રીતે મળ્યો? |
NH | કોઈ ઇતિહાસ/હિસ્ટરી નથી | તમારી પાસે ક્રેડિટ હિસ્ટરી નથી કારણ કે તમે ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કર્યો નથી અથવા ક્યારેય લોન લીધી નથી |
300-549 | નબળો | તમે ચુકવણી ચૂકી ગયા છો અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ બિલ અથવા EMIs પર ડિફોલ્ટ થયા છો, તમને ઉચ્ચ જોખમ ગણવામાં આવશે અને તમને લોન અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ મેળવવામાં મુશ્કેલી પડશે. |
550-649 | વ્યાજબી | તમારી પાસે કેટલીક અનિયમિતતાઓ છે જેમ કે બિલ/EMI ની મોડી ચૂકવણી અથવા બહુવિધ ક્રેડિટ પૂછપરછ, કેટલાક ધિરાણકર્તા તમારી ક્રેડિટ એપ્લિકેશનને મંજૂર કરવાનું વિચારશે, પરંતુ તમારા વ્યાજ દરો વધુ હોઈ શકે છે |
650-749 | સારો | તમે તમારી ક્રેડિટ ચૂકવણીઓ સાથે નિયમિત છો, અને જવાબદાર ક્રેડિટ વર્તણૂક ધરાવો છો તો મોટાભાગના ધિરાણકર્તા તમારી અરજીઓ પર વિચાર કરશે, પરંતુ તમને શ્રેષ્ઠ ઓફર નહીં મળે |
750-900 | ઉત્તમ/શ્રેષ્ઠ | તમારી પાસે એક અનુકરણીય ક્રેડિટ હિસ્ટરી છે, જેમાં ચુકવણીઓ, ક્રેડિટનો ઉપયોગ વગેરેમાં કોઈ ડિફોલ્ટ નથી, તમને ડિફોલ્ટર બનવાનું ઓછું જોખમ ગણવામાં આવશે અને બેંકો અને ધિરાણ સંસ્થાઓ તમને લોન અને ક્રેડિટ પર વધુ સારા સોદા ઓફર કરશે |
સારો ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર હોવો શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
ક્રેડિટ સ્કોર એ વ્યક્તિની ક્રેડિટ યોગ્યતા નક્કી કરવા માટે વપરાતા મુખ્ય પરિબળોમાંનું એક છે, જેનો ઉપયોગ બેંકો અને ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓ તેમને વ્યક્તિ વિશે નાણાકીય નિર્ણયો લેવામાં મદદ કરવા માટે કરે છે.
સ્કોરની ગણતરી વ્યક્તિના ક્રેડિટ હિસ્ટરી, લોન, ક્રેડિટ કાર્ડની ચૂકવણી, ડિફોલ્ટ અને વધુ વિગતોનો ઉપયોગ કરીને અલ્ગોરિધમ્સ દ્વારા કરવામાં આવતી હોવાથી તે શક્યતા દર્શાવે છે કે તેઓ લોન અને ક્રેડિટ પર ડિફોલ્ટ થઈ શકે છે કે કેમ. સામાન્ય રીતે, ધિરાણકર્તાઓ એવા ઉધાર લેનારાઓને પસંદ કરે છે જેઓ ઉચ્ચ સ્કોર ધરાવતા હોય અને આમ સમયસર ચુકવણીનો લાંબો હિસ્ટરી અને યોગ્ય નાણાકીય નિર્ણયો કરતા હોય.
તેથી, વધુ સારા સ્કોર ધરાવતા લોકો વધુ સારા વ્યાજ દરો મેળવી શકે છે, જે તેમને વધુ સારા લોન કરારો માટે સોદાબાજી કરવાની સ્થિતિમાં મૂકે છે. વ્યક્તિએ તેના સ્કોરને અસર કરી શકે તેવા પરિબળોને જાણવાની જરૂર છે અને સારો ક્રેડિટ સ્કોર જાળવવાનો પ્રયાસ કરવો જોઇએ.
વ્યક્તિના ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોરની ગણતરી કેવી રીતે કરવામાં આવે છે?
પરિબળો | આ પરિબળો શું અસર કરે છે |
---|---|
ચુકવણી-ઇતિહાસ | ક્રેડિટ કાર્ડ બિલ, લોન અને EMIની સમયસર ચૂકવણી, જ્યારે ચૂકવણીમાં વિલંબ થાય છે અથવા ડિફોલ્ટ થાય છે ત્યારે તમારો ક્રેડિટ સ્કોર ઘટાડશે. |
ક્રેડિટ હિસ્ટરીની લંબાઈ | તમારી પાસે કેટલા સમયથી ક્રેડિટ એકાઉન્ટ છે, જૂના એકાઉન્ટ્સ અને કાર્ડ ધિરાણકર્તાઓને ખાતરી આપી શકે છે કે તમે સતત તમારા બિલ સમયસર ચૂકવી રહ્યાં છો. |
ક્રેડિટનો ઉપયોગ | તમારી ક્રેડિટની મર્યાદાની રકમ એટલેકે તમારી ક્રેડિટિ લિમિટનો 30% કરતાં વધુ ખર્ચ કરવો જોઈએ નહીં; જો તેઓ આના કરતા વધારે ખર્ચ કરે છે તો તે તમારો સ્કોર નીચે લાવી શકે છે. |
ક્રેડિટ મિશ્રણ | આ તમારી પાસે ક્રેડિટના પ્રકારોનો ઉલ્લેખ કરે છે; ત્યાં બે પ્રકાર છે: અસુરક્ષિત લોન (જેમ કે ક્રેડિટ કાર્ડ અને વ્યક્તિગત લોન) અને સુરક્ષિત લોન (જેમ કે ઓટો લોન અથવા હોમ લોન), બંનેનું મિશ્રણ રાખવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે. |
નવી ક્રેડિટ પૂછપરછ | તમે જેટલી વખત ક્રેડિટ કાર્ડ, લોન વગેરે માટે અરજી કરી છે તે સંખ્યા. વધુ સંખ્યામાં પૂછપરછ તમારા સ્કોરને નીચે લાવી શકે છે. |
તમારો ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર કેવી રીતે ચકાસવો?
હાલમાં ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર મેળવવા અને કંપની પાસેથી સીધો જ રિપોર્ટ મેળવવા માટે વ્યક્તિએ એક ફોર્મ ભરીને કુરિયર, પોસ્ટ અથવા ઈ-મેઈલ દ્વારા મોકલવું જરૂરી છે.
આરબીઆઈ દ્વારા ફરજિયાત કર્યા મુજબ બધા વપરાશકર્તાઓ કેલેન્ડર વર્ષ દીઠ એક વખત સંપૂર્ણ મફત ક્રેડિટ રિપોર્ટ માટે હકદાર છે. એક કેલેન્ડર વર્ષમાં એક કરતા વધુ વખત ક્રેડિટ રિપોર્ટ મેળવવા તમારે અમુક ફી ચૂકવવી પડશે.
તમે નીચે દર્શાવેલ પગલાંને અનુસરી શકો છો:
સ્ટેપ 1: ઈકવીફેક્સ વેબસાઇટ પરનું ક્રેડિટ રિપોર્ટ વિનંતી ફોર્મ ભરો.
સ્ટેપ 2: તમારા ઓળખના પુરાવા (જેમ કે મતદાર આઇડી, ડ્રાઇવીંગ લાયસન્સ, પાસપોર્ટની નકલ અથવા પાન કાર્ડ) અને સરનામાનો પુરાવો (વીજળી બિલ, ફોન બિલ, બેંક સ્ટેટમેન્ટ, ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ, રેશન કાર્ડ, અથવા ભાડા કરાર) ની પ્રમાણિત નકલ સાથે જોડો
સ્ટેપ 3: જો તમને પેઇડ ક્રેડિટ રિપોર્ટ મળી રહ્યો છે, તો પછી “Equifax ક્રેડિટ ઇન્ફોર્મેશન સર્વિસીસ પ્રા. લિ. ની તરફેણમાં ડિમાન્ડ ડ્રાફ્ટ જોડો. લિ. આ ₹138 (માત્ર એક ક્રેડિટ રિપોર્ટ માટે) ₹472 (ક્રેડિટ રિપોર્ટ અને ક્રેડિટ સ્કોર બંને માટે) હશે.
સ્ટેપ 4: ઉપરોક્ત દસ્તાવેજો કુરિયર, પોસ્ટ અથવા ઇ-મેઇલ દ્વારા મોકલો.
જો ઈમેલ દ્વારા મોકલવામાં આવે, તો સ્કેન કરેલા દસ્તાવેજો ecissupport@equifax.com પર મોકલો
જો પોસ્ટ દ્વારા મોકલવામાં આવે, તો દસ્તાવેજો અહિં મોકલો:
ગ્રાહક સેવા ટીમ - Equifax Credit Information Services Ltd, 931, 3rd Floor, Building 9, Solitaire Corporate Park, Andheri Ghatkopar Link Road, Opposite Mirador Hotel Andheri East, Mumbai – 400 093
વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો
વ્યક્તિ વિશેના કયા પરિબળો તેમના ઈકવીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોરને અસર કરશે?
વ્યક્તિના Equifax સ્કોરની ગણતરી કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા મુખ્ય પરિબળોને તમે પહેલાથી જ જોઈ લીધા છે. જોકે, કેટલાક અન્ય ચલિત પરિબળો છે જે ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે, જેમ કે:
- ક્રેડિટ રિપેમેન્ટ હિસ્ટરી
- ક્રેડિટ વપરાશ
- તમારી પાસે રહેલા કુલ ક્રેડિટ કાર્ડ્સની સંખ્યા
- તમારી સુરક્ષિત અને અસુરક્ષિત લોનની સંખ્યા
- વસ્તી વિષયક ચલણ
- તમારી આવક
ઈકવીફેક્સ અને સીબિલ ક્રેડિટ સ્કોર વચ્ચે શું તફાવત છે?
ઈકવીફેક્સ અને સિબીલ બંને ક્રેડિટ બ્યુરો અથવા ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઓ છે. આરબીઆઈ દ્વારા ભારતમાં લાયસન્સ આપવામાં આવેલી ચાર કંપનીઓમાંથી તે બે છે. બંને વપરાશકર્તાઓને ક્રેડિટ સ્કોર્સ અને ક્રેડિટ રિપોર્ટ્સ ઓફર કરે છે.
તે બંને વચ્ચેના કેટલાક તફાવતો છે:
- બંને દર વર્ષે એક મફત ક્રેડિટ રિપોર્ટ ઓફર કરે છે. વધારાના સિબીલ રિપોર્ટનો ખર્ચ ₹550 છે, જ્યારે વધારાના CRIF હાઈ માર્ક ક્રેડિટ રિપોર્ટનો ખર્ચ ₹138 છે (એક ક્રેડિટ રિપોર્ટ અને ક્રેડિટ સ્કોરનો ખર્ચ ₹472 થશે).
- તમે વર્ષમાં સિબીલ રિપોર્ટ્સ ઘણી વખત મેળવી શકો છો, પરંતુ ઈકવીફેક્સ તમને વર્ષમાં માત્ર 4 વખત તેમનો ક્રેડિટ રિપોર્ટ્સ મેળવવાનો વિકલ્પ આપે છે.
- તમે સિબીલ નેટ બેન્કિંગ, ક્રેડિટ અથવા ડેબિટ કાર્ડ પર ચૂકવણી કરી શકો છો પરંતુ ઈકવીફેક્સ માત્ર ડિમાન્ડ ડ્રાફ્ટ સ્વીકારે છે.
ઈકવીફેક્સ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી અન્ય સેવાઓ કઈ છે?
ઈકવીફેક્સ દ્વારા ઓફર કરવામાં આવતા પ્રોડક્ટો અને સર્વિસની યાદી અહીં છે:
કન્ઝ્યુમર ક્રેડિટ બ્યુરો: આ ચોક્કસ અલ્ગોરિધમ્સ અને એનાલિટિક્સનો ઉપયોગ કરીને ક્રેડિટ માહિતી અહેવાલો અને ક્રેડિટ સ્કોર્સ પ્રદાન કરે છે. તે ગ્રાહકોને પોર્ટફોલિયો સમીક્ષાની સેવા પણ આપે છે જ્યાં તેઓ નુકસાન ઘટાડવા અને આવક પેદા કરવામાં મદદ કરવા માટે અનુમાનિત સૂચનો આપે છે.
માઇક્રોફાઇનાન્સ બ્યુરો: ઈકવીફેક્સનું માઇક્રોફાઇનાન્સ એક્સચેન્જ એ માઇક્રોફાઇનાન્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂશન્સ નેટવર્ક (MFIN) સાથે સહયોગ છે અને તે માઇક્રોફાઇનાન્સ ક્રેડિટ માહિતી અહેવાલો, માઇક્રોફાઇનાન્સ સ્કોર્સ અને માઇક્રોફાઇનાન્સ પોર્ટફોલિયો સમીક્ષાઓ પ્રદાન કરે છે
મલ્ટી બ્યુરો સોલ્યુશન્સ: આ વિવિધ ક્રેડિટ બ્યુરોમાંથી એકીકૃત ડેટા માટે પૂછપરછનો એક જ મુદ્દો પ્રદાન કરે છે.
વેલ્યુ એડેડ સર્વિસિસ: ઈકવીફેક્સ ગ્રાહકો માટે સંખ્યાબંધ વેલ્યુ એડેડ સર્વિસિસ જેમ કે ક્રેડિટ ફ્રોડ અને રિસ્ક મેનેજમેન્ટ વ્યૂહરચના, પોર્ટફોલિયો મેનેજમેન્ટ, કલેક્શન પ્રોડક્ટ્સ અને સોલ્યુશન્સ, ઇન્ડસ્ટ્રી ડાયગ્નોસ્ટિક્સ સહિતની સર્વિસ પ્રદાન કરે છે.
તમારા ઈક્વીફેક્સ ક્રેડિટ સ્કોર અને ક્રેડિટ રિપોર્ટને કોણ એક્સેસ કરી શકે છે?
બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ સહિતના રજિસ્ટર્ડ અને અધિકૃત ઇક્વિફેક્સ સભ્યો તેમજ અન્ય લોકો કે જેઓ ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઝ એક્ટની જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરે છે, તેઓ તમારી ક્રેડિટ હિસ્ટરી મેળવી શકે છે.